Rešena tajna kineske neolitske civilizacije koja je nestala pre četiri hiljade godina

Preostali tragovi kulture Liangžu, koja se protezala duž obala delte reke Jangce na istoku Kine, svedočanstvo su neverovatnih sposobnosti ovog jedinstvenog neolitskog društva na izmaku kamenog doba, piše Sajens alert.

Arheološki ostaci grada Liangžu svedoče o brojnim društvenim, kulturnim i tehnološkim dostignućima iz tog perioda, posebno u poljoprivredi i sistemu navodnjavanja.

Koristili su veoma sofisticirane arhitektonske konstrukcije – uključujući sistem kanala, brana i rezervoara za vodu – zbog čega su naučnici Liagnžu nazvali „Venecijom Istoka“.

Međutim, nijedno od ovih čuda nije preživelo. 

Posle skoro hiljadugodišnjeg uspona, kultura Liangžua misteriozno je nestala pre oko 4.300 godina, a drevni grad je naglo opusteo.

Naučnici nikada nisu uspeli do kraja da shvate šta je mogao biti uzrok, mada je većina pretpostavljala da su verovatno katastrofalne poplave uzrokovale nestanak ove civilizacije.

„Na očuvanim ruševinama pronađen je tanak sloj gline, što ukazuje na moguću vezu između propasti napredne civilizacije i poplava reke Jangce ili poplava iz Istočnog kineskog mora“, objašnjava geolog Kristof Špetl sa austrijskog Univerziteta u Insbruku.

Međutim, iz samih slojeva blata nije bilo moguće izvući jasne zaključke, ali naučnici tvrde da sada imaju mnogo jasniju sliku poplave koja je potopila ovaj veličanstveni grad.

U novoj studiji, Špetl i međunarodni tim istraživača otišli su mnogo dublje od drevnih naslaga blata, ispitujući mineralne formacije (ili speleoteme) kao što su stalagmiti iz dve podvodne pećine u regionu, koje čuvaju hemijske tragove drevnih klimatskih uslova na ovom području.

Pod rukovodstvom profesora Hajvei Džang sa Univerziteta u Sudžou njihove analize uzoraka pokazale su da se urušavanje grada Liangžu poklopilo sa periodom ekstremno velikih padavina koje su pre više od 4.300 godina verovatno trajale decenijama.

„Ogromne monsunske kiše verovatno su dovele do tako jakih poplava Jangcea i njegovih pritoka da čak ni sofisticirane brane i kanali više nisu mogli da izdrže tolike vodene mase, koje su uništile grad i primorale stanovnike da se odsele“, navodi profesor Špetl.

Istraživači pretpostavljaju da su klimatske promene oko delte reke Jangce takođe uticale i na druge neolitske kulture koje su naseljavale ovu oblast.

„Arheološki nalazi svedoče o postojanju velikih irigacionih sistema, kao što su velike brane u bilizini grada Liangžua, koje su izgrađene izmeću 5300. i 4700. godine pre nove ere“, navodi se u studiji.

Pošto je kišni period dugo potrajao i druge drevne kulture su se povukle tako da nisu nastavile život Liangžua – dok ponovo nije nastupio dug sušni period koji je doveo do „konačne smrti“ neolitskih društva u ovoj oblasti.

Otprilike u isto vreme, kinesko društvo je ušlo u novo istorijsko poglavlje oko 2070. godine pe nove ere kada se osniva dinastija Sja, koja se smatra prvom kineskom dinastijom na čijem čelu je bio vladar Ju Veliki.

„Mnogi dokumenti upućuju na to da je vladar Ju osnovao dinastiju Sja jer je sa uspehom upravljao poplavama reka, neki nalazi sugerišu da se njegov uspeh pre može pripisati klimatskim promenama“, objašnjavaju istraživači i napominju da i njihovi podaci o speleotemama takođe potkrepljuju ovu tezu.

„Ova saznanja pružaju nove čvrste dokaze da se uspon dinastije Sja dogodio u kontekstu velike tranzicije sa vlažne na suvu klimu, u skladu sa kineskim istorijskim zapisima i prethodnim studijama“, stoji u studiji objavljenoj na portalu Science Advances.