Koja je najstarija knjiga u pirotskoj Narodnoj biblioteci?

Narodna biblioteka u Pirotu raspolaže bogatim knjižnim fondom, ali su posebno ponosni na deo sa starim i retkim knjigama. Neki od najznačajnijih naslova su "Uredba o esnafima" i pisma Dositeja Obradovića, a najinteresantniji je jedan letopis iz sredine 19. veka.

„Tefter Nišavske Mitropolije“ mnogo je više od najstarije knjige u Pirotskoj narodnoj biblioteci.Svedok prošlih vremena, vredan dokument - poseban po spoljašnjem izgledu i sadržaju.

“Pisana je crkvenoslovenskom azbukom, međutim u njoj ima dosta grčkih zapisa.Sve te podatke znamo zahvaljujući dr Iliji Nikoliću koji je povodom stogodišnjice oslobođenja Pirota od Turaka – bio urednik,izdao je Tefter Nišavske sa tumačenjima. Knjiga je dosta sačuvana.Korice su napravljene od drveta, na njoj je kožni povez sa očuvanim floralnim elementima.Pisana je na debljoj hartiji, crnim mastilom, uglavnom je pisana onako po stupcima“, navodi Marija Šarović, bibliotekar u Narodnoj biblioteci u Pirotu.

Priča o dospeću Teftera u Narodnu biblioteku u Pirotu, jednako je zanimljiva. Naime,tokom akcije prikupljanja stare hartije 1955. godine, jedan Piroćanac ga je pronašao na otpadu. Zahvaljujući tom gestu, ovaj tefter je sačuvan od uništenja.

Interesantan je podatak da je Tefter prva objavljena knjiga-letopis na lokalnom jeziku, gde se između ostalog govori i o darovima viđenijih Piroćanaca Staroj crkvi na Pazaru.

Mila Panajotović pokazuje: “...1867.aprilija 23.Tuva pokazujem as Petar Nikolić što sam uzimal od Vanču školski i od glavno i kirije i proči stvari za dve godine, avgust leto do 64.predavam esap na opštinu Pirotsku“.

Tefter Nišavske Mitropolije nije samo dragulj pirotske biblioteke – ima veliku istorijsku vrednost, jer predstavlja istorijski izvor prvog reda.

"Tefter Nišavske Mitropolije obuhvata period od 1834-1872.godine i to je u stvari jedna knjiga koja obuhvata spisak prihoda i rashodapirotske crkve.Ali ono što je bitno- osim podataka o gradnji Pazarske crkve,ovde se nalaze podaci i o gradnji Tijabarske crkve.Ono što je interesantno je što su ovaj tefter vodila više sveštenika- oni su se nazivali epitropi“, ističe Mila Panajotović, istoričarka, Muzej „Ponišavlja“ Pirot.

Najstarija knjiga izložena je u vitrini pirotske biblioteke, a u skladu sa današnjim vremenom čitaoci mogu videti sadržaj i na sajtu, jer je izdanje dostupno i u digitalnom formatu.