Imaginarni pejzaži

Prošle godine u septembru brazilski lejbl Lugar Alto iz Sao Paula je objavio ovo dopunjeno reizdanje, koje otkriva neke drugačije tendencije koje su se dešavale na širokom polju jugoslovenske popularne muzike osamdesetih godina prošlog veka.

Naime, Mitar Subotić je nakon svršenih studija na novosadskoj Muzičkoj akademiji, aktivno istraživao polje elektroakustičke muzike, istovremeno delujući i kao izuzetno tražen producent nekih od važnih albuma osmadesetih godina Ekatarine Velike, Haustora ili Marine Perazić. Suba je polovinom osmadesetih otišao u Pariz gde je blisko sarađivao sa Goranom Vejvodom, takođe jednim od pionira elektronske popularne muzike u Jugoslaviji i istaknutim članom beogradske novo-talasne scene. Njihova saradnja rezultiraće materijalom pod imenom Dreambird, koji će Mitar Subotić razraditi u zvučnu instalaciju The Dreambird, in the Mooncage, ovenčanu kasnije Uneskovom nagradom za promociju tradicionalne kulture. Zahvaljujući ovom priznanju, Suba će dobiti stipendiju za tromesečno istraživanje afro-brazilskih ritmova u Brazilu, a po dolasku u ovu zemlju, odlučiće da se tu i trajno nastani. Ispostaviće se da je Suba, svojim producentskim radom, bio jedna od ključnih figura koja je dovela do internacionalizacije brazilske muzike devedesetih godina.

Zanimljivo je zato reći da je do objavljivanja materijala pod nazivom Dreambird u Brazilu 1994. godine došlo na neobičan način. Naime, Suba je radio u COMEP studiju u Sao Paulu koji je bio jedan od najopremljenijih i koji je pripadao katoličkoj kongregaciji Paulinskih sestara. Po predanju, Suba je sestrama ovaj album opisao kao “muziku za meditaciju”. I stvarno pred nama su numere ambijentalne muzike u kojima se, na organski način prožimaju zvuci okruženja i raskošne sintisajzerske strukture. U srcu svih numera je poj ptica, sa izdanja pod nazivom Ostrvo ptica Sejšeli koje je posedovao Goran Vejvoda, na kojem se nalaze terenski snimci ptica koje su zabeležili japanski istraživači. Takođe, za stvaranje bogatih, organskih, elektronskih struktura Vejvoda i Suba su koristili zvuke talasa, koji su se nalazili na ovom izdanju. Ovo je omaž zvucima prirode kao muzičkoj formi, koja se dobro uklapala u tendencije ambijentalne muzike s kraja sedmadesetih i osmadesetih godina. Pred nama su bogate ambijentalne plohe iz kojih izranjaju ptice, talasi, sintisajzerska arpeđa, gitarske improvizacije i melodijske matrice, unutar smirujuće zvučne slike, koja je odlično odgovorila i na zahteve trenutka, ali i odolela zubu vremena.

Urednica: Ksenija Stevanović