Stvaralaštvo Ferdinanda Paera

Iako je Paer pisao i u tradicionalnim žanrovima italijanske ozbiljne i komične opere, njegov istorijski doprinos leži u melodramskim žanrovima koji su bili pod uticajem francuske republikanske opere komik. Ravnoteža između komičnih i ozbiljnih elemenata u ovim delima znatno varira. Paerova opera Sarđino, naslovljena kao herojsko-komična drama, služi se pseudo-herojskim patosom i stavlja komične likove u središte radnje. Nasuprot tome, opere naslovljene kao „semiserie” u osnovi su ozbiljne opere sa srećnim završetkom, sa marginalnim komičnim ili pastoralnim likovima, te neretko i uz primetnu upotrebu takozvanih gotskih scena i scena ludila, kao što je slučaj u operi Anjeze. Kombinovanje ozbiljnog i komičnog stila Paer ostvaruje i na nivou samog vokalnog izraza, koji je višeslojan i izrazito realističan. Iako se ne eliminiše do kraja podela na ozbiljne i komične likove, likovi takozvanog međukaraktera dobijaju istaknutije uloge i tehnički zahtevnije i ekspresivnije role. Konačno, Paer unapređuje upotrebu finala kao slobodnu formu ansambl-numera preuzetu iz komične opere kako bi i u serioznoj tematici postigao složeni dramsko-muzički kontinuitet na pozornici.

Nikolo Cingareli vodeći je predstavnik italijanske opere u generaciji koja je neposredno prethodila Ferdinandu Paeru. Iako je skoro isključivo stvarao u žanru opere serije, Cingarelijev opus obeležava njegova neumorna potraga za jednostavnim, emotivnim i realističnim vokalnim izrazom, u kome pronalazimo moguće uzore za Paerov melodramski stil.

Devet godina stariji od Paera, Đuzepe Nikolini često se navodi kao jedan od poslednjih predstavnika tradicionalne napolitanske operske škole, a može se posmatrati i kao primer otpora tendenciji razvoja melodramskih žanrova, koju najbolje oličava Paerov opus. Nikolinijevim operama, koje su vrhunac popularnosti takođe imale u prvoj deceniji 19. veka, ne manjkaju invencije i vokalne idiosinkratičnosti, ali vode ka petrifikaciji, te i stereotipizaciji tradicionalnih žanrova opere serije i drame đokozo.

Autor Srđan Atanasovski
Urednice Ksenija Stevanović i Sanja Kunjadić