недеља, 25. апр 2021, 07:00
Manastir Sveti Prohor Pčinjski
Gošća je istoričarka umetnosti prof. dr Svetlana Smolčić Makuljević
„Manastir, crkva i prostor Svetog Prohora Pčinjskog čuvaju mošti i sećanje na balkanskog anahoretu i pustinjaka Svetog Prohora, koji je živeo i podvizavao se na ovom mestu u vizantijskom periodu (XI vek). Manastir se nalazi u dolini planine Kozjak, na ,na levoj obali reke Pčinje, oko 30 km južno od grada Vranja. Zaklonjen je gustim šumama Suve Stene i Gradišta. Do manastira se stiže putevima koji su bili važni još u rimskoj, vizantijskoj i srpskoj srednjovekovnoj komunikaciji. Manastir se nalazi u blizini puta Via Militaris, koji je od Beograda i Niša, preko Sofije, vodio za Carigrad. U Vizantiji se ovaj put nazivao Carski put, da bi kasnije bio zvan i Carigradski drum. U Vizantiji su ovom takozvanom dijagonalnom arterijom putovali hodočasnici, putnici, trgovci i vojnici, a često je bila na meti upada Arapa, Slovena i Bugara. U srednjem veku, kroz Vranje su prolazili putevi koji povezuju zetsko primorje sa Sofijom i Carigradom, Povardarje sa Solunom i rudarsku oblast Novog Brda. Iz Vranja su se odvajala dva puta koja su vodila prema Solunu. Jedan je povezivao Vranje sa Solunom preko Skoplja i Velesa, a drugi, koji je prolazio pored manastira Svetog Prohora Pčinjskog, išao je dalje preko sela Klinovca i Svete Petke, planine Rujan, Peljinca, Ovčeg polja, Velesa, pa sve do Soluna i Egejskog mora. Manastir je, osim sa Vranjem, dobro povezan sa gradovima: Kumanovom, Skopljem, Kratovom, Velesom, Krivom Palankom, Preševom, Bujanovcem, Gnjilanem i Trgovištem". (Iz monografije „Manastir Sveti Prohor Pčinjski" Svetlane Smolčić Makuljević)
U ovonedeljnoj emisiji Hram, povodom monografije „Manastir Sveti Prohor Pčinjski", koja je štampana na srpskom, ruskom, engleskom razgovaramo sa njenom autorkom, istoričarkom umetnosti prof. dr Svetlanom Smolčić Makuljević, dekanom Fakulteta digitalnih umetnosti Beogradskog univerziteta - Metropolitan.
Autor i voditelj Dušanka Zeković.
Коментари