Šta je zaista crna rupa?

Fizički, crna rupa je definisana kao objekat ograničenog prostora unutar koga gustine mase i energije postaju beskonačne, a uobičajeni zakoni fizike više se ne mogu primeniti. Međutim, kao što članak u januarskom broju časopisa Nejčer astronomi pokazuje, proučavaoce frustrira nemogućnost preciznog definisanja tog pojma.

Autor članka dr Erik Kurijel iz Minhenskog centra za matematičku filozofiju na Univerzitetu Ludvig‒Makimilijan, sumira problem na sledeći način: „Svojstva crnih rupa se istražuju u mnogim poddisciplinama fizike ‒ u optičkoj fizici, kvantnoj fizici i naravno, u astrofizici, ali svaka od ovih oblasti pristupa problemu sa svog teorijskog stanovišta“.

Erik Kurijel je studirao filozofiju i teorijsku fiziku na Univerzitetu Harvard i Univerzitetu u Čikagu, a primarni cilj njegovog sadašnjeg istraživačkog projekta jeste da razvije precizan filozofski opis određenih zagonetnih aspekata moderne fizike.

Objašnjava da fenomeni kao što su crne rupe pripadaju oblasti koja je nedostupna opservaciji i eksperimentu. Zbog toga rad zasnovan na pretpostavci da crne rupe postoje, uključuje i nivo spekulacije koji je neobičan čak i za polje teorijske fizike. Međutim, nedostatak precizne definicije daje filozofima polje za široko razmatranje. „Fizička perspektiva iz koje se izučavaju crne rupe je sama po sebi nerazdvojno povezana sa filozofskim pitanjima koja se odnose na ontološka, metafizička i metodološka razmatranja“, kaže Kurijel.

Različite definicije 

Dok je pripremao filozofsku analizu koncepta crnih rupa, autor je razgovarao sa fizičarima koji su uključeni u razne oblasti istraživanja. Tokom tih razgovora je dobio sasvim različite definicije crne rupe. Važno je naglasiti da je svaka od njih formulisana na specifičan način ‒ unutar granica date discipline. Sam Kurijel je opisao ove diskusije kao „iznenađujuće“ i značajne za dalja istraživanja.

Za astrofizičara Avija Loeba, „crna rupa je potpuni zatvor: kada uđete u nju, ne možete nikada izaći“. S druge strane, teorijski fizičar Domeniko Đulini smatra da je „konceptualno problematično razmišljati o crnim rupama kao o objektima u svemiru, stvarima koje se mogu kretati i gurati“.

Kurijelova poruka jeste da je sama raznolikost definicija crnih rupa pozitivan znak, jer omogućava fizičarima da pristupaju fenomenu iz različitih fizičkih perspektiva. Međutim, da bi se raznolikost gledišta produktivno iskoristila, važno je da se razvije veća svest o tim razlikama.