Lepenski vir – jedinstvena kolevka evropske civilizacije

Koreni evropske civilizacije predstavljaju riznicu znanja o praistoriji i tri najznačajnije kulture tog vremena. Sadržaj je hronološki podeljen na četiri celine, počevši od paleolita, iz kog potiču najstarija nalazišta u Srbiji.

Predstavljene su okolnosti koje su uticale na izumiranje neandertalaca i pojavu modernog čoveka sa opisima života u vreme poslednjeg ledenog doba. Druga celina posvećena je Lepenskom viru koji je otkriven između 1965. i 1970. godine.

„Lepenski vir predstavlja jedinstveno nalazište u svetu, po tome što su tu otkrivene kamene skulpture iz tog perioda od pre 6.300 do 5.900 godina pre naše ere, koje su jedinstvene po stilu izrade, po monumentalnosti i koja su otkrivene u staništima koja su imala trapezoidnu osnovu koja zapravo nigde nije otkrivena osim u Đerdapu“, kaže autor knjige, prof. dr Dušan Mihailović.

Na vremenskoj liniji između Lepenskog vira i Vinče je Starčevačka kultura, prva i najstarija zemljoradnička kultura na prostoru Centralnog Balkana. Obeležila je drugu polovinu sedmog milenijuma p. n. e. do kog sežu začeci ekonomije, zanatske proizvodnje i upotreba keramike.

Najpoznatija predstavnica neolita je figurina Crvenokose Boginje. Na osnovu figura sličnih njoj mnogi istraživači taj period smatraju vremenom matrijarhata.

„Figurine nam zaista dosta toga govore o međusobnim odnosima u društvu, o statusu i položaju određenih pojedinaca, o načinu oblačenja, ukrašavanja, o položaju određenih domaćinstava i istaknutih pojedinaca u zajednici“, ističe autorka knjige, prof. dr Jasna Vuković.

Praistorijski vremepolov zaokružuje Vinčanska kultura, koju su odlikovala velika naselja sa lepo uređenim kućama od drveta i blata, razvijeno rudarsvo i metalurgija bakra.

Autori su nastojali da sadržaj knjige bude prijemčiv, poučan, ali i da ponudi nova saznanja. Izdanje je bogato opremljeno fotografijama sa najstarijih i novijih iskopavanja koje do sada nisu bile dostupne javnosti.