недеља, 13. авг 2017, 07:00

Hram

Delo Gavrila Stefanovića Venclovića

"Propovednik đurski, komoranski i darovit i neumorni pisac... bogoslov, besednik i pesnik", kako zapisuje dr Pavle Ivić, Gavril Stefanović Venclović rođen je u Sremu, oko 1680, odakle, veoma mlad, prelazi u Sent Andreju, gde pohađa ikonopisačku i književnu školu kod kaluđera Kiprijana Račanina.
Manastir Rača, kraj Drine, bio je skoro jedini preostali rasadnik srpske pismenosti, dok ga Turci nisu spalili 1688, posle čega Kiprijan sa velikim brojem rukopisa prelazi u Ugarsku.
Po završetku škole Gavril je bio putujući crkveni besednik, što je, u ono doba, bilo jedno od zanimanja. Obilazio je srpska naselja u gornjem Podunavlju.
Svestrana i zanimljiva ličnost, Gavril Stefanović Venclović, monah, pisac, pesnik, besednik, u srpsku azbuku uveo je slovo ć, đ, č, a na popravci pravopisa radio je oko sto godina pre Vuka. Za sobom je ostavio oko 20.000 stranica rukopisa, od kojih je 9.000 na narodnom srpskom jeziku. Upokojio se oko 1749. u Sent Andreji.

U današnjem Hramu, o Gavrilu Stefanoviću Vencloviću, između dve epohe, govori dr Milesa Stefanović-Banović, istraživač-saradnik Etnografskog instituta SANU, a u emisiji slušamo odabrane stihove Gavrila Stefanovića Venclovića, iz knjige "Crni bivo u srcu", koju je priredio Milorad Pavić.

Autor i voditelj: Dušanka Zeković