Rečeno i prećutano

Malo ko od nas može drugačije da zamisli našu ili svetsku prošlost, pogotovo Drugi svetski rat, mimo slika iz filmova. Te slike i predstave su toliko jake da dolazi do sasvim paradoksalnih obrta: na primer, u našoj zemlji današnji sledbenici ravnogoraca neguju svoj vizuelni imidž po ugledu na filmove Veljka Bulajića. 

Poslednjih godina svedoci smo novog života i popularnosti partizanskih filmova koji su se snimali u bivšoj SFRJ. Ovaj fenomen se uglavnom definiše na različite načine. Pojedinci smatraju da je glavnina publike regrutovana od ljudi koje gledanje ovih filmova vraća u mladost. Drugi popularnost filmova partizanskog žanra dovode u vezu sa odličnim efektima i dinamičnom radnjom u njima. Ipak, postoje i oni koji u svemu vide ideološku pristrasnost i nimalo slučajnosti u obnavljanju i forsiranju već viđenog.

Da li je partizanski film odigrao lošu ulogu u odrastanju i formiranju generacija Jugoslovena?

Novi život partizanskog filma krenuo je pre nekoliko godina u Srbiji. Kada su piplmetri registrovali ogromnu gledanost „Otpisanih", i to pretočenu u cifru veću od milion i po gledalaca po epizodi, Tihi i Prle su se sa televizijskih ekrana prebacili u repertoar dnevne politike...

Pre nekoliko meseci u Hrvatskoj se dogodilo nešto što i krojači televizijske šeme nisu pretpostavljali. Partizanski filmovi emitovani na državnoj televiziji oborili su sve rekorde gledanosti, a mnogi su pomislili da je ovaj rivajvl NOB tematike u Hrvatskoj posledica aktuelnog trenda da se dugogodišnje više nego flertovanje sa ustaškim pokretom zameni partizanskim. Tačnije, da je antifašizam karta za ulazak u EU.

O partizanskom filmu u političkom kontekstu, govore Nemanja Zvijer, sociolog i Sanja Lazarević Radak, istoričar.

Autor: Dušanka Petrović