четвртак, 20. дец 2018, 12:12

Poslednja generacija kompozitora-virtuoza

Treću emisiju ciklusa o kompozitorima-virtuozima koji su bili aktivni početkom 19. veka, posvetićemo stvaralaštvu kompozitora-klarinetiste Johana Georga Hajnriha Bakofena, kome se ove godine navršava 250 godina od rođenja, kao i radu Antonija Krasimira Kartelijerija.

Putovanja su kroz čitav 18. vek imala značajno mesto u evropskoj muzičkoj kulturi. Iz pozicije kompozitora-virtouza, ona su bila neizostavni deo procesa obrazovanja, ali i nužan preduslov izgradnje reputacije, imajući u vidu da je muzička štampa po pravilu izveštavala iz brojnih evropskih prestonica. Nakon sticanja neophodnog znanja i reputacije, kompozitori-virtouzi najčešće su dobijali nameštenja u mreži aristokratskih i dvorskih kapela, te time imali pristup instrumentalnim ansamblima i imali raznovrsne kompozitorske dužnosti koje se nisu ticale isključivo njihovog instrumenta. Međutim, početkom 19. veka tureneje virtuoza više nisu bile rezervisane za godine odrastanja i obrazovanja mladih kompozitora, već su sve više postajale jedan od održivih modela karijere virtuoznog izvođača. Ovo je ujedno značilo da je ova generacija, ne više kompozitora-virtuoza, već virtuoza-kompozitora, bila pre svega upućena na komponovanje za sopstveni instrument, odnosno za sopstvene nastupe, te da nije imala zagarantovanu mogućnost saradnje i rada sa određenim instrumentalnim ansamblom.

Johan Georg Hajnrih Bakofen, rođen 6. jula 1768. godine, pripada porodici kompozitora-virtuoza: virtuoz na klarinetu, veštinu kompozicije savladao je kao mladić u Nirnbergu, a na turnejama je bio od 1789. do 1794. godine. Počev od 1806. radio je u dvorskim kapelama u Goti i Darmštatu. Bakofen je pored klarineta naučio da svira i harfu, basetni rog i flautu, a bavio se i izradom klarineta. Pored komponovanja i izvođenja, bio je zapažen i kao pedagog, a za harfu, klarinet i basetni rog je napisao i udžbenike, odnosno škole sviranja.

Antonio Kasimir Kartelijeri četiri godine je bio mlađi od Bakofena: rođen u Gdanjsku, od 1792. godine bio je zapažen kao violinista, i to najpre u Berlinu, a zatim u Beču, gde je kompoziciju učio kod Albrehtsbergera i Salijerija. Od 1796. godine radio je kao kapelmajstor na dvoru kneza Lobkovica i razvio je bogat kompozitorski opus koji je uključivao mise, oratorijume i simfonije, a bio je pristuan na bečkoj sceni i kao autor opera. Posebno su bili zapaženi njegovi koncerti za klarinet, instrument koji je u Beču, ali i širom Evrope, sticao sve veću popularnost. Njegov stvaralački put naglo je prekinut iznenadnom smrću u trideset i petoj godini života.

Autor Srđan Atanasovski
Urednica Sanja Kunjadić

Poslednja generacija kompozitora-virtuoza

Програмска шема

Коментари