Božićna muzika protestantske crkve u 18. veku

Pozni opus Georga Filipa Telemana odlikuje izražena eklektičnost i neretko parodiranje sopstvenih dela. Kao upravnik muzike protestantskih crkava u Hamburgu, Teleman je stvarao skoro do kraja života, a njegova najuspelija bogoslužbena dela namenjena Božiću potiču iz perioda kada je bio duboko u osmoj deceniji života. Njegov Božićni oratorijum, poznat i pod naslovom „Pastiri kod kolevke u Vitlejemu", nastao je 1759. godine, kada je Teleman imao 78 godina. Napisan je na libreto pesnika osećajnog stila, Karla Vilhelma Ramlera, a u svojoj obradi potcrtao je pastoralne elemente prisutne u Ramlerovom predlošku i obogatio ga protestantskim koralima. Oratorijum je organizovan u dva dela, a posebno se izdvajaju horske numere kojima se završava prvi deo i celokupni oratorijum, pastoralna introdukcija koja prethodi prvom rečitativu, arija basa iz prvog dela oratorijuma u kojoj orkestracija ilustruje pominjanje pastoralnih instrumenata u samom tekstu, te arija tenora iz drugog dela pisana kao sičilijana.

Georg Gebel mlađi rođen je 1709. godine u Šleziji, a svoj talenat za muziku iskazao je već kao dete, svirajući u aristokratskim domovima u Vroclavu. Nakon što je stekao opšte i muzičko obrazovanje u rodnoj Šleziji, Gebel je komponovao muziku za obližnje katoličke manastire i gostujuće italijanske operske trupe. Bio je crkveni orguljaš u Vroclavu i dvorski kapelmajstor u Olesnjici, te je bio angažovan kao kompozitor i čembalista na dvoru saksonskog ministra, grofa Brila, u Varšavi i Drezdenu. Poslednje godine svoje karijere bio je kapelmajstor u Rudolštatu, odakle i potiče većina njegove protestantske bogoslužbene muzike. Božićni oratorijum, poznat i pod naslovom „Usklikni, nebo", potiče iz 1748. godine.

Autor Srđan Atanasovski
Urednica Sanja Kunjadić