Muzika XX veka

Američki kompozitor Morton Feldman rođen je 1926. godine u Njujorku. Studirao je kompoziciju sa Rigerom i Volpom, a poseban uticaj na njega izvršio je Edgar Varez. Od početka karijere se distancirao od akademskih krugova, pa je tek studijski boravak u Berlinu 1971. godine, doveo do toga da više evropskih radio stanica poruči njegova dela i doprineo da muzika ovog autora bude primećena u širim krugovima. Od 1973. godine do svoje smrti 1986, bio je profesor kompozicije na Univerzitetu države Njujork u Bafalu.

Feldmanova estetika se kristalizovala ranih 50-ih godina kroz saradnju sa Džonom Kejdžom, Erlom Braunom, Kristijanom Volfom i Dejvidom Tudorom. Treba istaći da je najveći uticaj na njegovu poetiku bio apstraktni ekspresionizam slikara poput Marka Rotka, Džeksona Poloka i Filipa Gastona. Njihova platna su ukazala Feldmanu put da razmišlja o zvuku na način koji je bio inovativan i drugačiji. Tokom svoje karijere dosledno se pridržavao postulata do kojih je došao analizom slikarskih dela pomenutih umetnika. To su odbijanje intelektualnih sistema i kompozicione retorike, kao i izražajnih formi iz prošlosti, rad sa dugačkim i sporim vremenskim trajanjima, opsesija fizičkom materijalnošću umetnosti i oslanjanje na intuiciju. Poetička matrica Mortona Feldmana ostavila je dubok trag na potonje generacije muzičara koji su u njegovom stvaralaštvu pronašli originalni putokaz za rešavanje problema muzičkog modernizma, mišljenog nehijerarhijski, uz uvažavanje instiktivnog i afektivnog muzičkog gesta.

Urednica Ksenija Stevanović