Vek harmonike

Repertoar harmonikaša Jozefa Petriča obuhvata dela iz različitih epoha, od baroka i perioda romantizma do savremene muzike. Posebno su važne njegove saradnje sa značajnim autorima XX i XXI veka, među kojima su Sofija Gubajdulina, Lučano Berio, Mauricio Kagel, Tošio Hosokava i Arne Nordhajm, tokom kojih je nastalo preko 200 dela za harmoniku. Zahvaljujući kolaboracijama sa ovim avangardnim autorima, Petrič je utro put novoj harmonikaškoj izvođačkoj praksi koja je uključivala elektro-akustičnu umetnost, živu elektroniku i video rad, te multumedijalna teatarska ostvarenja.

Ovaj harmonikaš nastupao je kao solista u nekim od najznačajnihih koncertnih dvorana sa obe strane Atlantika, svirajući sa ansamblima poput Berlinske filharmonije. Pored solo karijere, Petrič je posvećen i kamernoj muzici kroz nastupe sa džez saksofonistom Dejvidom Motom i njihovim duom Erosonik, kao i sa sastavima Petrič-forget duo, Duo Kontepora, te brojnim kamernim sastavima. Dobitnik je nagrada britanskog Radija Bi-Bi-Si i kanadskog nacionalnog radija Si-Bi-Es.

Svoju posvećenost instrumentu, Petrič je pretočio u rukopis Koncertna harmonika od 1890. do 2013 – savremene perspektive, a pedagoškim radom se bavi na Kraljevskoj akademiji u Londonu, Sibelius akademiji, Finskom konzervatorijumu i Danskom kraljevskom konzervatorijumu.

Jozef Petrič je 2010. godine objavio album pod nazivom Elektrologos koji je nastao kao omaž kanadskom naučniku i kompozitoru Hjuu Le Kejnu, izumitelju Električnog sakbuta, odnosno preteče sintisajzera. Na početku emisije čućete dve kompozicije sa ovog albuma koje je napisao Leri Lejk, a koje se zasnivaju na dinamičnom odnosu harmonike i kompjuterskog softvera – najpre Fraktale iz 2001. godine, koja je posvećena Petriču, a potom i Stiherarion iz 1984. godine. Autor koristi zanimljivu kombinaciju novih digitalnih tehnologija i zvuk koji proizvodi Le Kejnov instrument dizajniran 60-ih godina prošlog veka.

U nastavku ćete slušati ostvarenja kanadske kompozitorke Rouz Bolton. Prvo, kompoziciju pod nazivom Ozbiljnost iz 2002. godine u kojoj autorka na različite načine prikazuje stereofoniju harmonike, a potom i Sonatu za harmoniku iz 2001. godine ispunjenu kontrasnim raspoloženjima i autentičnim zvučnim bojama harmonike, gde vibrato ima važnu kolorističku ulogu. Na kraju ćete čuti i ostvarenje Krivolinijski sistem Džoslin Morlok iz 2002. godine.

Urednica emisije Marija Šekularac