Drago Đurić: Nastanak ideje creatio ex nihilo

Antički grčki i helenistički mislioci čvrsto su se držali principa ex nihilo nihil fit. Njima je ideja o tome da je moguće nekakvo nastajanje ili stvaranje ex nihilo bila potpuno strana i neprihvatljiva. Dakle, kako smatra Drago Đurić, ta ideja je nastala unutar judejsko-hrišćanske tradicije, ali se osnovna dilema sastoji u pitanju da li se ideja stvaranja ni iz čega može pronaći u Bibliji, odnosno u Starom ili Novom zavetu, ili je ona nastala kasnije u procesu stvaranja judeo-hrišćanske monoteističke teologije, ili se ona, možda, može naći u takozvanoj pseudoepigrafskoj ili gnostičkoj literaturi?

Drago Đurić zastupa tezu da se ideja creatio ex nihilo pojavila tek pri kraju drugog veka nove ere. U Bibliji, odnosno u Starom i Novom zavetu, ta ideja nije nigde jasno niti postavljena niti izložena. Filon, kao i rani crkveni oci i apologeti brane teoriju o božijem stvaranju ex materia. Prvi hrišćanski mislioci koji smatraju da Bog stvara ex nihilo bili su Tatian i Teofil Antiohijski.

Nakon izlaganja nekih spornih mesta iz Biblije u vezi sa ovim pojmom, autor će predstaviti i prve hrišćanske mislioce koji su zastupali ideju da Bog stvara svet ex materia, a potom učenja onih mislilaca koji brane tezu da Bog stvara svet ex nihilo. Oba tabora opravdavaju svoje teze pozivanjem na njihovu koherentnost sa pretpostavljenim judeo-hrišćanskim dogmama koje se tiču Božijih atributa.

Urednica Tanja Mijović.