Presuda Međunarodnog suda pravde 3. februara

Izricanje presude počeće, kako je najavljeno iz Međunarodnog suda pravde, u 10 časova, 3. februara 2015. godine.

Sud u saopštenju podseća da je presuda obavezujuća i da na nju strane u postupku nemaju pravo žalbe.

Presudu će pročitati predsednik suda Petr Tomka iz Slovačke, prenosi Beta.

Proces je 1999. godine pokrenuo zvanični Zagreb, tužeći vlasti u Beogradu za genocid navodno počinjen na hrvatskoj teritoriji. Srbija je kontratužbu za genocid - koji su, kako tvrdi, hrvatske snage počinile nad Srbima iz Kninske krajine, tokom i posle operacija Oluja, 1995 - podnela 2010. godine.

Posle razmene opsežnih pisanih podnesaka obe strane, glavna usmena rasprava održana je u Hagu od 3. marta do 1. aprila prošle godine.

U tužbi protiv Srbije, Hrvatska tvrdi da je zvanični Beograd odgovoran za "etničko čišćenje" hrvatskih građana kao "oblik genocida" zato što je "direktno kontrolisao aktivnosti svojih oružanih snaga, obaveštajnih agenata i raznih paravojnih odreda koji su počinili zločine na teritoriji Hrvatske, u regionu Knina, istočne i zapadne Slavonije i Dalmacije".

Veliki broj građana Hrvatske je, navodi se tužbi, prognan, ubijen, mučen ili nezakonito zatvoren, a uništeno je i mnogo imovine. U prvoj verziji tužbe, Hrvatska je SRJ krivila i za egzodus Srba tokom i posle operacije Oluja u avgustu 1995, ali je taj navod kasnije povukla.

Zvanicni Zagreb je tužbom zatražio da Međunarodni sud pravde proglasi Srbiju krivom za kršenje Konvencije o genocidu i naloži joj da kazni sve počinioce i Hrvatskoj vrati kulturna dobra i plati joj ratnu štetu u iznosu koji bi utvrdio sud.

U kontratužbi, Srbija tvrdi da su hrvatske vlasti počinile genocid tokom operacije Oluja, u nameri da potpuno ili delimično unište krajiške Srbe kao etničku grupu.

Genocid je, kako se navodi u kontratužbi Srbije, počinjen ubistvima i nanošenjem ozbiljnih fizičkih i psihičkih povreda pripadnicima srpske zajednice, te hotimičnim stavljanjem Srba kao nacionalne grupe u situaciju smišljenu na njeno delimično fizičko uništenje.

Na kraju glavne rasprave, zastupnici Hrvatske zatražili su da sud Srbiju proglasi krivom za genocid nad hrvatskim stanovništvom tokom rata u toj republici i naloži joj da plati ratnu odštetu.

Srbija je zatražila od Međunarodnog suda pravde da utvrdi da je Hrvatska tokom operacije Oluja, u leto 1995, počinila genocid nad Srbima iz Kninske krajine.

Istovremeno, pravni zastupnici Srbije su od najvišeg suda UN zatražili da se proglasi nenadležnim za tužbu Hrvatske protiv vlasti u Beogradu zbog genocida navodno počinjenog nad Hrvatima 1991. ili da tu optužbu odbaci kao neosnovanu.