Vremeplov (5. januar)

5. JANUAR

1589.

- Umrla Katarina Mediči, francuska kraljica

(Firenca,13. 04. 1519 - Blua, 05. 01. 1589)

1834.

- U Kragujevcu štampan prvi broj obnovljenih "Novina serbskih"

1846.

Rođen Rudolf Ojken, nemački filozof i filolog, nobelovac

(Aurih, 05. 01. 1846 - 15. 09. 1926)

1876.

- Rođen Konrad Adenauer, nemački političar i državnik, kancelar SRN

(Keln, 05. 01. 1876 - Rendorf, 19. 04. 1967)

1881.

- Rođen Nikolaj Velimirović, vladika, episkop žički i ohridski

(Lelić, 05. 01. 1881 - manastir Sveti Tihon, Pensilvanija,18. 03. 1956)

Nikolaj Velimirović, episkop žički i ohridski od 1919. do 1944. godine, po mnogima je najumniji srpski monah posle Svetog Save. Studije teologije završio je u Švajcarskoj, doktorirao na univerzitetu u Bernu, a potom diplomirao filozofiju u Oksfordu i doktorirao u Ženevi. Po povratku u Srbiju, predavao je na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu, a 1909. godine se zamonašio. U Drugom svetskom ratu, Nemci su ga konfinirali u manastir Ljubostinja, a potom u Vojlovicu. S patrijarhom Gavrilom Dožićem, Nikolaj je, 1944, zatočen u logor Dahau. Bili su jedina dva crkvena velikodostojnika u Evropi poslata tokom rata u koncentracioni logor. Kao nepomirljivi protivnik komunizma, posle oslobođenja Jugoslavije, nije se vratio u otadžbinu, već se nastanio u SAD. Umro je u ruskom manastiru Sveti Tihon u Pensilvaniji, a sahranjen je na srpskom groblju pored manastira Svetog Save u Libertvilu. Mošti su mu prenete u zavičaj 1991. godine. Sva dela vladike Nikolaja štampao je "Glas crkve" 1996. godine u 10 reprezentativno opremljenih knjiga. Širok je spektar tema kojima se bavio: pitanja vere i života, hrišćana i hrišćanstva, crkve, molitve i posta, hrišćanske vrline, pitanje nacionalizma i patriotizma, prosvete i prosvetiteljstva, Kosova, kosovskih ideja i Vidovdana, Svetog Save i svetosavlja. Obnovio je srpsko crkveno besedništvo i bio najveći besednik u istoriji Srpske crkve.

Fond Biblioteke RB:

- Nikolaj Velimirović: "Reči o Svečoveku"

- Milan Jovanović-Stoimirović: "Portreti prema živim modelima"

Fond Programskog arhiva RB:

- Nikolaj Velimirović - kao učesnik: TG - 7009 / 1, PG -1196

- O Nikolaju Velimiroviću: TG - 6978

1895.

-Nemački fizičar Vilhelm Konrad Rentgen otkrio iks - zrake, koji njemu u čast nose ime Rentgenovi zraci.

1896.

- Rođen prvi strip junak - "Žuti dečak" Ričarda Autkolta

1898.

- Održana prva zvanična bob - trka u svetu na stazi Sent Moris

1903.

- Rođen Milan Bajšanski, dirigent i kompozitor

(Beograd, 05. 01. 1903 - Beograd, 10. 12. 1980)

1904.

- Umro Feliks Kanic, mađarski arheolog, istoričar i putopisac

(Budimpešta, 02. 08. 1829 - Beč, 05. 01. 1904)

1920.

- Rođen Arturo Benedeti Mikelanđeli, italijanski pijanista

(Breša, 05. 01.1920 - Lugano, 12. 06. 1995)

1933.

- Rođena Radmila Bakočević, operska pevačica

(Guča, 05. 01. 1933)

1935.

- Objavljen prvi broj lista "Ošišani jež"

1938.

- Rođen Huan Karlos, španski kralj

(Rim, 05. 01. 1938)

1938.

- Rođen Svetozar Vlajković, književnik, novinar i urednik Radio Beograda

(Beograd, 05. 01. 1938)

1946.

- Rođena Dajana Kiton (Hol) američka filmska glumica

(Los Anđeles, 05. 01. 1946)

1991.

- Umro Vasko Popa, književnik, akademik

(Grabenac, 29. 06. 1922 - Beograd, 05. 01. 1991)

2004.

- Umro Refik Memišević, rvač, svetski i olimpijski šampion

(Bačko Novo Selo, 14. 05. 1956 - Subotica, 05. 01. 2004)

1986.

- Umro Radovan Zogović, književnik, književni kritičar i prevodilac

  (Mašnica, 19. 08. 1907 - Beograd, 04. 01. 1986)

2000.

- Umro Slobodan Stojanović, književnik i scenarista, profesor Fakulteta dramskih

  umetnosti u Beogradu

  (Đakovica, 13. 02. 1937 - Požarevac, 04. 01. 2000)

2008.

- Umro Vojislav Vojkan Đonović, džez- gitarista, solista, član i aranžer Džez orkestra
Radio Beograda

(Beograd, 18. 11. 1921 - Beograd, 05. 01. 2008)