Ko je ko u Islamskoj republici Iran

Princip koji će "važiti večno"

U Ustavu Islamske republike Iran utvrđeno je da je islam, prema učenju škole džafaritskih šiita, zvanična religija, kao i da će taj princip "važiti večno". Prema ustavu, Bog je apsolutni nosilac suverenosti.

Ajatolasi kao vrhovni lideri

Na čelu iranske strukture vlasti je Vrhovni lider ajatolah Ali Hamnej, koji je na to mesto izabran nakon smrti ajatolaha Ruholaha Homeinija, lidera Islamske revolucije iz 1979. godine. Vrhovni lider upravlja Revolucinarnom gardom i vojskom, obaveštajnim službama, postavlja čelnika sudske vlasti i brojne druge najviše zvaničnike.

Kako se postaje Vrhovni lider

Skupština eksperata, koju čini 86 verskih zvaničnika i za koje građani glasaju na svakih osam godina, bira među sobom vrhovnog lidera u slučaju smrti, ostavke ili smene aktuelnog vođe. Sa druge strane, niko ne može postati član ovog tela bez odobrenja Vrhovnog lidera.

Predsednik i parlament pod nadzorom verskog stručnjaka

Predsednik republike Hasan Rohani i Parlament (Medžlis) izabrani su na opštim izborima, ali su pod nadzorom fagiha, verskog stručnjaka za tumačenje islamskog prava.

Saglasnost sa šerijatskim zakonom

O saglasnosti zakona sa islamskim učenjem brine Savet čuvara, dvanaest pravnika koje postavljaju Vrhovni lider i parlament. Savet praktično ima veto na zakone koje usvaja parlament, a njegovo odobrenje potrebno je i da bi se neko kandidovao za poslanika.

Čuvari revolucije

Revolucionarna garda, čiji saveznici vode na parlamentarnim izborima Iranu, zadužena je za zaštitu nasleđa Islamske revolucije. Odvojena je od regularne vojske, a komandant njenih specijalnih jedinica general Kasem Solejmani ubijen je u američkom napadu u Iraku.