Fizička osnova placebo efekta

Blagotvoran uticaj lažnog leka na stanje pacijenta, odnosno placebo efekat, nije samo stvar uobraženja, on je stvaran i dopire sve do kičme, zaključili su stručnjaci Univerzitetskog medicinskog centra Hamburg-Ependorf u Nemačkoj.

To otkriće moglo bi da pomogne pronalaženju novih načina borbe protiv bola i drugih poremećaja.

Koristeći specijalnu vrstu magnetne rezonance, fMRI, nemački stručnjaci su utvrdili da samo verovanje da je tretman protiv bola efikasan izaziva prekid signala bola u regionu kičmene moždine poznatom kao leđni rog.

To ukazuje da se radi o „moćnom biološkom mehanizmu", zaključili su stručnjaci.

Vođa istraživanja Falk Ajpert i njegove kolege izložili su bolnoj vrelini mišice petnaestorice zdravih muškaraca i potom uporedili reagovanje kičmene moždine kod onih koji su mislili da su bolna mesta tretirana anestetičkim kremom i kod onih kojima je rečeno da je u pitanju placebo.

Nijedna od krema uopšte nije bila delotvorna protiv bola, ali je kod ispitanika koji su verovali da dobijaju anestetičko sredstvo došlo do znatne redukcije nervne aktivnosti u kičmenoj moždini.

Osobina lažnih lekova, koji ne sadrže aktivne supstance, da ostvare pravi klinički boljitak dugo već muči doktore i nervira farmaceute.

U kliničkim testiranjima medikamenata jednoj grupi ispitanika se obično daje eksperimentalni lek, a drugoj placebo.

Činjenica da se stanje često poboljšava i kod onih lečenih placebo preparatom, otežava donošenje zaključka da li je lek koji se testira efikasan.

Placebo efekat je naročito jak kada se tretiraju neka stanja u vezi sa centralnim nervnim sistemom, kao što su depresija ili bol.

Stručnjaci tradicionalno na taj efekat gledaju kao na čisto psihološki, ali nemačko istraživanje pokazuje da u tome postoji i važna fizička komponenta.

Još nije jasno šta to smiruje signale bola u kičmi kada se primenjuje placebo.

Ajpert pretpostavlja da je u pitanju dejstvo više hemijskih jedinjenja, uključujući i prirodne opijate, noradrenalin i serotonin.

Reč placebo potiče inače iz latinskog jezika i znači „udovoljiću".