"Kraljevski vazduhoplovci", nepravedno skrajnuti iz istorije
Dve decenije je publicista i istoričar avijacije, Aleksandar Ognjević, istraživao sudbinu kraljevskih vazduhoplovaca, pogotovo Užičkog vojnog okruga 1912.-1945. godine, i ta, po mnogo čemu, jedinstvena, zbirka dokumenata i fotografija, sada je predstavljena Užičanima.
Izložba "Kraljevski vazduhoplovci", realizovana u saradnji Istorijskog arhiva Užice i Vojnog arhiva Beograda, otvorena je na Trgu partizana i posetiocima će biti dostupna narednih 10 dana.
Bajnobaštanin Radovan Kljajić, je 1942. godine iz ruku glavnokomandujućeg oficira savezničkih snaga, maršala Montgomerija, dobio zlatan pehar za zasluge u borbi protiv zajedničkog neprijatelja, i značaj te činjenice, ne umanjuje istina da je taj pehar, u socijalističkoj Jugoslaviji, Kljajić morao da proda da bi prehranio porodicu - ali, ovaj detalj oslikava odnos prema elitnoj plejadi ljudi koji su, samo zbog prefiksa "kraljevski" ispred svojih zvanja i činova, zanemareni u vremenu posle drugog svetskog rata.
Autor izložbe Aleksandar Ognjević rekao je da bi služili na ponos i mnogo većim, snažnijim i bogatijim državama, nego što je to naša.
"Između ostalog i čuveni Kremanac, kapetan Druge klase, Mirko Vračarić, koji je jedini Srbin koji je nosilac odlikovanja "Distinguished Flying Cross , britanskog, vrlo prestižnog, odnosno letačkog krsta za posebne zasluge za preko 400 borbenih misija koje je leteo na strani saveznika u borbi protiv Nemaca", naveo je Ognjević.
Iz tadašnjeg Užičkog vojnog okruga, u kraljevskim vazduhoplovcima je bilo gotovo 90 ljudi. Ova izložba čini samo deo materijala koji će Istorijski arhiv Užice publikovati u istoimenoj monografiji.
"Ovo je samo jedan mali uvid u jednu plejadu veličanstvenih, da tako kažem, ovde se nalaze 33 ljudi od ukupno 87 ljudi koji sam do sada uspeo da lociram, sa teritorije, kako se to tada zvalo, Užičkog vojnog okruga. Pokriva se vremenski period od 1912.-1945. godine, znači, avijatičari Kraljevine Srbije i Kraljevine Jugoslavije", naveo je Ognjević.
Užički vazduhoplovci su učestvovali u Balkanskim, i oba svetska rata, leteli i časno ginuli u svom i savezničkim vazduhoplovstvima, a svoj trag u istoriji obeležili junaštvom, požrtvovanjem i odličjima. Ova izložba otkriva taj skrajnuti deo naše prošlosti i ljude dostojne pažnje i nezaborava.
Коментари