Jovanović među velikanima

Sahrana posmrtnih ostataka pravnika i istoričara Slobodana Jovanovića obavljena je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu. 

Posmrtni ostaci Slobodana Jovanovića ekshumirani su u Londonu 1. decembra ove godine, 53 godine posle njegove smrti, a dopremljeni su avionom u Beograd 8. decembra.

Uz mnogobrojne poštovaoce njegovo dela, među onima koji su se poslednji oprostili od velikog srpskog pravnika bili su predsednik Srbije Boris Tadić, ministri Srđan Srećković i Predrag Marković, kao i mnogobrojne istaknute javne ličnosti.

Na Novom groblju bili su i akademik Matija Bećković i predsednik Demorkatske stranke Srbije Vojislav Koštunica. Pre sahrane, sveštenstvo Srpske pravoslavne crkve u kapeli na Novom groblju služilo je parastos Jovanoviću.

Prethodno su na komemoraciji na Pravnom fakultetu o jednom od najvećih intelektualaca moderne Srbije na komemoraciji su govorili dekan fakulteta Mirko Vasiljević, rektor Beogradskog univerziteta Branko Kovačević i predsednik SANU Nikola Hajdin.

"Svojim sveobuhvatnim angažmanom u društvenom životu Srbije, Jovanović je ostavio dubok trag u njegovom i našem vremenu", rekao je Hajdin i dodao da je Jovanović priznanje za dopinos pravnim naukama dobio 1905. godine kada je izabran za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije, a tri godine kasnije i za redovnog člana.

Prema njegovim rečima, iako je Jovanović od početka pisao i o književnosti, državno pravo postaje sfera njegovog interesovanja.

"Sve teme koje je obrađivao pokazuju ga kao prefinjenog stilistu i poznavaoca ljudi i prilika", naveo je Hajdin i dodao da se njegovo delo bez obzira na zabranu, proučavalo na Beogradskom univerzitetu.

Rektor Branko Kovačević je podsetio na stavove Slobodana Jovanovića o visokom školstvu i njegovim aktivnostima tokom dva rektorska mandata. Prema njegovim rečima, Jovanović se zalagao za osnivanje studentskih domova, organizovanje đačkih stipendija i stvaranje raznih olakšica za siromašne studente.

"Ponosni smo što je Univerzitet u Beogradu učestvovao u značajnom kulturnom poduhvatu vraćanja posmrtnih ostataka velika Slobodana Jovanovića u otadžbinu", rekao je Kovačević.

Biografija Slobodana Jovanovića

Slobodan Jovanović (1869-1958) rođen je u Novom Sadu kao prvi Srbin koji je poneo ime Slobodan, a tako ga je nazvao njegov otac Vladimir Jovanović, koji je ćerki dao ime Pravda.

Završio je Prvu beogradsku gimnaziju, a potom Pravni fakultet u Ženevi. Objavio je desetine naučnih radova i utemeljio ustavno pravo u Srbiji. U mnogim anketama proglašen je za jednog od najznamenitijih Srba u prvoj polovini 20. veka.

Jovanović je pre Drugog svetskog rata bio i predsednik parapolitičke organizacije Srpski kulturni klub i Srpske kraljevske akademije nauka.

Tokom rata bio je predsednik Vlade Kraljevine Jugoslavije u egzilu u Londonu, koja je podržavala četnički pokret u zemlji Dragoljuba Draže Mihailovića. Preminuo je 1958. godine u Londonu i sahranjen na groblju Kensal Grin.

Vlasti nove Jugoslavije osudile su 1946. godine Slobodana Jovanovića u odsustvu na kaznu lišavanja slobode s prinudnim radom od 20 godina, gubitak političkih i pojedinih građanskih prava na 10 godina, konfiskaciju celokupne imovine i na gubitak državljanstva.

Okružni sud u Beogradu je 2007. godine doneo rešenje kojim se utvrđuje da je presuda Vrhovnog suda FNRJ - Vojno veće iz 1946. godine "ništavna od trenutka njenog donošenja", kao i sve njene pravne posledice i da se poznati naučnik smatra neosuđivanim.

Još 1997. godine pokrenuta je inicijativa da se Jovanovićevi posmrtni ostaci prenesu u Beograd i sahrane, a Okružni sud u Beogradu ga je deset godina kasnije rehabilitovao.

U saopštenju Odbora za organizaciju prenosa posmrtnih ostataka Slobodana Jovanovića u Srbiju ističe se posebna zahvalnost britanskom profesoru Stevanu K. Pavloviću, koji je dao saglasnost za ekshumaciju iz groba koji je pripadao njegovom pokojnom ocu, Kosti St. Pavloviću, sekretaru i rođaku Slobodana Jovanovića.