Opera – Žan-Mari Lekler: Skila i Glauk

O genezi opere Skila i Glauk nema puno podataka. Žan-Mari Lekler je u tom trenutku imao gotovo 50 godina i iza sebe reputaciju jednog od najslavnijih violinista u Evropi svog doba. Pretpostavlja se da je poput Ramoa, koji sa istim navršenim godinama, započeo svoju uspešnu opersku karijeru i Lekler smatrao da je došlo vreme za promenu kursa u karijeri i hvatanje u koštac sa muzičkom scenom kao najpresitižnijom formom koju je jedan kompozitor mogao da osvoji u svom stvaralaštvu. Moguće je da je iz tog razloga, 1746. godine, pariskoj publici ponudio nešto drugačije od onoga što se očekivalo - a to je operu bez srećnog kraja. U tom smislu, Lekler je u neku ruku pokušao da obnovi lirsku tragediju, žanr koji je u tom trenutku u Francuskoj izašao iz mode, pozivajući se na veliki Lilijev uzor i stavljajući se u odmeravanje sa samim Ramoom, čije opere, treba napomenuti, sve imaju srećan kraj.

Libreto je napisao izveni D'Alaber, čije je ime ostalo nepoznato, osim podatka da je bio kraljevski cenzor između 1762. i 1776. godine. Ovo je bio i njegov debi u pariskoj Operi, ali i na polju dramske umetnosti. On je stvorio ambiciozan predložak u kojem je spojio dve priče iz Ovidijevih Metamorfoza primećujući njihovu zanimljivu spregu - onu o Propetidama, koje su okamenjene, jer su se suprostavile Veneri i onu o Skili, koja je pretvorena u kamen zbog Kirkine ljubomore, jer ju je voleo lepi bog Glauk. Kada je reč o oslanjanju na Lilijev uzor, primećujemo povratak na ljubavni trougao koji je njihove opere činio tako uspešnim. Takođe, tu su i dugačke psihološke ekspozicije likova u ariozima i rečitatvima koje su u Ramoovim operama smanjene na nužni deo za razvoj radnje. Prolog se, pak, može čitati i kao alegorija o uspehu Luja XV u ratu za Austrijsko nasleđe. Ipak, u skladu sa modom sredine XVIII veka, u operi Skila i Glauk susrećemo veliki broj divertismana, baleta i drugih fantastičnih scena poput pastorale, gozbe u čarobnoj palati, scene sa demonima iz pakla u završnoj, tragičnoj kataklizmi.

Urednica Ksenija Stevanović