Kompozitor meseca – Antonjin Dvoržak

Nakon što je Johanes Brams preporučio Dvoržakova dela svom izdavaču Simroku, popularnost češkog kompozitora istovremeno je rasla. Tako su nemački izdavači počeli da poručuju Dvoržakova dela, a od 1878. godine počela su da se izvode i u međunarodnim koncertnim dvoranama. Njegov internacionalni uspeh prepoznat je u rodnoj Češkoj, te je sve češće imao priliku da interpretira svoja dela koja su nailazila na izvanredan prijem kod publike i kritike. Pored velikog broja dela koja je radio po porudžbini, okrenuo se komponovanju velike istorijske opere Dimitrij, zasnovanoj na epizodi iz ruske istorije. Bilo je planirano da se ova opera izvede na otvaranju Češkog nacionalnog teatra, ali je zbog požara premijera priređena godinu dana kasnije, 1882. u Novom češkom teatru, sa ogromnim uspehom.

Tokom osamdesetih godina 19. veka počela je da se oseća atmosfera političke tenzije, koja je uticala na repertoar pozorišta i koncertnih dvorana. Dvoržak je bio svestan antičeških stavova još na izvođenju Slovenske rapsodije 1879. godine u Beču. Ipak, iz ljubavi i poštovanja prema domovini, zahtevao je od svog nemačkog izdavača Simroka da njegova dela objavljuju na nemačkom i češkom jeziku. S druge strane, počeo je da dobija porudžbine da napiše muziku na nemačke tekstove, koji su bili garancija da će se njegova dela izvoditi izvan granice Češke. Tako se našao u dilemi da li da ostane lojalan svojoj zemlji ili da je izneveri kako bi ostvario uspeh u neprijateljskim zemljama.

Pretpostavlja se da je Dvoržak, upravo iz toga razloga usvojio novi muzički jezik, manje prožet narodnim folklorom. Okrenuo se dramatičnom, mračnom i agresivnom tonu, koji se najbolje ogleda u delima kao što su Sedma simfonija, Gudački kvartet u Ce duru opus 61, Skerco kapričozo opus 5, Klavirski trio i Balada za violinu i klavir.

Urednica Jelena Damjanović