Kompozitor meseca – Antonjin Dvoržak

Juna 1871. godine, ubrzo nakon što je napustio Privremeno pozorište, Dvoržak je u jednom praškom muzičkom časopisu objavio da počinje da piše operu Kralj i kotao. Delove ove opere pokazao je uredniku pomenutog časopisa i bivšem Smetaninom učeniku, koji je prepoznao Dvoržakov talent i počeo da promoviše njegovu muziku na resitalima koji su priređivani po gradu. Samo godinu dana kasnije, upravo je Smetana izveo uvertiru iz ove opere. Nakon što je izvedena i njegova kantata pod nazivom Himna – naslednici Bele planine 1873. godine, Dvoržak se pozicionirao među vodećim praškim kompozitorima. Ohrabren ovim uspehom, ponudio je operu Kralj i kotao Privremenom pozorištu da je izvedu pod upravom Bedžiha Smetane, no zbog izuzetnih izvođačkih zahteva, ovo delo na kraju nije izvedeno.

Premda je isticao kako ga ovaj događaj nije pokolebao, u periodu od 1866. do 1871. godine Dvoržak je uništio većinu svojih dela i započeo novi ciklus. Udaljio se od uticaja nemačkih autora, a pre svega Riharda Vagnera i okrenuo se novim formama i sadržajima sa elementima folklora.

Prva značajna dela iz ovog takozvanog tranzicionog periodu bila su Gudački kvarteti broj 5 i broj 6 i druga verzija opere Kralj i kotao, koja nije imala ništa zajedničko osim naziva sa prethodnom operom, te je premijerno izvedena 1874. godine.

Godine 1874. Dvoržak je pored komponovanja, držao privatne časove klavira i radio kao orguljaš. Prijavio se za Austrijsku državnu stipendiju namenjenu umetnicima, a tom prilikom napisao je čak petnaest kompozicija, uključujući simfonije, uvertire i pesme. I naredne četiri godine je redovno aplicirao za ovu stipendiju. Tako je prijava 1877. godine bila krucijalna za njegovu karijeru. Napisao je nekoliko kvarteta, Serenadu za gudače, Temu sa varijacijama za klavir i Moravske duete za glas i klavir, koji su naročito oduševili Johanesa Bramsa, koji ih je potom preporučio izdavačima i izvođačima.

Urednica Jelena Damjanović