понедељак, 06. сеп 2021, 22:30
Teorijski profili
Eduardo Viveiros de Kastro: Anti-Narcis
Ako je Edip glavni junak utemeljujućeg mita psihoanalize – piše Eduardo Viveiros de Kastro – onda bi Narcisa trebalo proglasiti za „sveca” ili duha-zaštitnika antropologije, s obzirom na njenu višedecenijsku opsednutost određivanjem osnovnog kriterijuma prema kojem bi se subjekt antropološkog diskursa razlikovao od nas samih kao ne-zapadnjački, ne-moderan ili čak ne-ljudski.
Brazilski antropolog i teoretičar Eduardo Viveiros de Kastro poznat je kao jedan od ključnih aktera tzv. ontološkog (ili, pre, „ontografskog") obrta u svojoj disciplini, koju definiše kao „praksu permanentne dekolonizacije mišljenja". U knjizi Kanibalska metafizika (Metaphysiques cannibales, PUF, Paris 2009), on pokazuje da amazonski Indijanci i druge američke domorodačke grupe žive u konceptualnom univerzumu koji je radikalno drugačiji od našeg i u kojem su priroda i kultura, ljudsko i ne-ljudsko, subjekt i objekt dati u terminima koji kao da preokreću naše vlastite metafizičke kategorije i koncepcije. U uvodnim poglavljima knjige, objedinjenim pod naslovom „Anti-Narcis", autor opisuje ključne pojmove indijanskog perspektivizma i multinaturalizma, uz neprestani dijalog sa delima klasičnih autora, poput Kloda Levi-Strosa ili Deleza i Gatarija, kao i sa teorijskim zaključcima svojih značajnih savremenika kao što su Filip Deskola, Bruno Latur ili Merilin Stratern, tretirajući na inventivan način probleme ontologije, prevođenja i transformacije.
Ovaj
tekst, koji ćemo emitovati do petka, 10.
septembra, preveo je s francuskog jezika
Goran Stojanović.
Spikerska
interpretacija teksta: Aleksandar
Božović
Urednik:
Predrag Šarčević
Коментари