Muzej zvuka – „Hiljadugodišnja Venecija” Žordija Savalja

Ovo je jedan od Savaljevih najambicioznijih projekata u kojem je pokušao da prikaže istoriju Mletačke republike, izvodeći skoro četrdeset muzičkih numera koje su nastale u periodu od više od hiljadu godina, od vizantijskog doba do napoleonskih ratova.

Na ovom albumu, ovaj muzičar je napravio omaž Veneciji kao mestu koje je bilo veza Evrope sa Orijentom, ali i dom muzičkih genija poput Monteverdija, Gabrijelija i Vivaldija. U bogatoj programskoj knjižici na preko 300 strana, Savalj dočarava specifičan status i značaj ovog grada posmatran kroz prizmu dve odlike jedinstvene za Veneciju: činjenicu da je bila „kapija ka Orijentu” i dom najrazličitijih etničkih grupa – Vizantinaca, Italijana, Arapa, Jevreja, Slovena, Jermena i Turaka, ali i, što je možda i značajnije, da je, zahvaljujući samostalnosti, uživala potpunu slobodu štampe knjiga. Tako su u vreme kada je svet bio zahvaćen verskim ratovima, u Veneciji objavljena prva štampana izdanja Kurana i Talmuda, kao i italijanskog prevoda Biblije, niz knjiga nemačkih reformatora, kao i prve knjige štampane na ćiriličnom, grčkom i jermenskom pismu.

U ovom gradu su se na ulicama mogli čuti različiti jezici, i Savalj slušaocu pruža različite muzičke kulture koje su činile njegovo raznovrsno i bogato umetničko tkanje – ne samo muziku Turaka i Vizantinaca, već i Grka, Jevreja i Kiprana. Savalj je ovaj dvostruki album koncipirao hronološki, prateći značajne periode u razvoju Venecije – od rođenja „Serenisime” u trenutku kada su Vizantinci iz obližnje Ravene upravljali ovim teritorijama, do napada Langobarda, prenošenja relikvija Svetog Marka iz Aleksandrije, preko značajnih ekonomsko-političkih događaja poput privilegija koje je Aleksej I Komnin odobrio venecijanskim trgovcima, krstaških ratova, brojnih pobeda, ali i poraza, pada Carigrada, do Mocartove posete Veneciji i ulaska Napoleonovih trupa u grad.

Kako bi predstavio ovaj raznovrstan muzički program, Žordi Savalj je na albumu Hiljadugodišnja Venecija pored Kraljevske kapele iz Katalonije, anasambala Hesperion XXI i Koncert Nacija, okupio i čitav niz umetnika iz mediteranskih zemalja, poput svirača na udu Drisa El Malumija, Dmitrisa Psonisa na sanutru, Hakana Gingora na kanunu, te hora Carigradske patrijaršije.

Urednica emisije: Ivana Neimarević