Izložba o herojima Hercegovine u holu RTS-a

Na otvaranju su govorili pomoćnik ministra za rad, boračka i socijalna pitanja Republike Srpske, istoričar Tomislav Šipovac i Zoran Janjić, predsednik Udruženja Nevesinjaca, a u ime RTS-a prisutne je pozdravila pomoćnica generalnog direktora RTS-a Aleksandra Jelisavac.

Strasna samonikla slikarka hercegovačkog podneblja, Biljana Ristić se već duži niz godina bavi slikarstvom i drugim oblicima likovnog i filmskog stvaralaštva. Iskusan je izlagač - do sada je priredila čak 27 samostalnih izložbi i nastupala na grupnim postavkama kod nas i u inostranstvu.

Njeno slikarstvo nastaje na kamenoj podlozi, koji je potvrda sedminetirane prošlosti koju Biljana nastavlja da gradi oživljavajući autentične izglede zavičajnog krša, ognjišta, predmeta, motiva.

"Događaje čine ljudi. Ljudi koji vole svoj rod i svoju rodnu grudu, zemlju burne istorije, zemlju spomenika, zemlju Miroslavljevog jevanđelja,... Humsku zemlju. Siromašnu, škrtu, ali izdašnu kad čoveka valja izroditi. Čoveka po svojoj prirodi učtivog, toplog, srdačnog, ljupkog i dobrostivog kako Dučić u Jutrima sa Leutara kaže, ali nesebičnog, hrabrog i rešenog da po cenu života istraje u svojim plemenitim ciljevima. Njima u spomen a njihovim potomcima na čast", istakla je Aleksandra Jelisavac, rukovodilac službe Baština i kulturna produkcija.

Na izložbi posvećenoj velikom jubileju, Ristićeva je u jednoj od najstarijih slikarskih tehnika "secco" naslikala portrete heroja Hercegovine.

Ustanici čiji se portreti slikaju su vojvoda gatački Bogdan Zimonjić, vojvoda crnogorski Peko Pavlović, vojvoda nevesinjski Petar Radović, vojvoda bilećki Gligor Milićević, harambaša gatački Stojan Kovačević, harambaša nevesinjski Pero Tunguz, vojvoda baljski Maksim Baćević, vojvoda trebinjski Mićo Ljubibratić, vojvoda trebinjski arhimandrit Milentije Perović, vojvoda bilećki Mrdak Luburić, alaj barjaktar sve hercegovačke vojske Jovica Zirojević, komandir donjonevesinjskog bataljona Kiko Stevanović, kapetan nevesinjski Tripko Grubačić, komandir gornjonevesiljskog bataljona (posle pogibije Trivka Buhe) Boško Guzina, komandir gornjonevesinjskog bataljona Trivko Buha, nevesinjac Aleksa Jakšić, harambaša nikšićki Milo Jovović, serdar Mijat Radović, potkomandir Jovan Gutić, dobrovoljac iz Holandije grofica Johana Merkus.

Johana Merkus, holandski dobrovoljac, princeza i ratnica je volela Srbe. Njen portret je jedan od radova autorke. Među hercegovačke ustanike Merkusova je došla preko Dubrovnika u štab Mića Ljubibratića. Dokazala se u borbi i kao medicinska sestra. Srbi su je zvali Jovana a pojedini hroničari srpska Jovanka Orleanka.

Uzroci ustanka "Nevesinjska puška" su duboki i svestrani. Dok su slobodne evropske zemlje imale parlamentarnu demokratiju, Hercegovina se gušila u krvi od turske tiranije.

Ustanak je počeo 27. juna (9. jula) 1875. godine u Nevesinjskom kraju i predstavlja jedan od najsudbonosnijih događaja u istoriji (jugo) istočne Evrope u 19. veku.