Izložena najvrednija dokumenta Istorijskog arhiva u Nišu

Izložba povodom sedamdesete godišnjice niškog Arhiva pred javnost iznosi najverednija dokumenta, fotografije i najzanimljivija svedočenja o gradu.

"Najstarija je i najdragocenija građa iz perioda pre oslobođenja od turske vlasti i neposredno posle toga dakle iz 19. veka a najstariji dokument je iz 1737. godine iz 18. veka", ističe Ivanka Stančevski, direktorka Istorijskog arhiva.

Na najstarijem dokumentu a to je bakrotisak iz 1737. godine prikazano je kako Turci predaju ključeve Niša austrijskom feldmaršalu Filipiju. Na njemu, između ostalog, piše:

Ovaj grad leži nedaleko od poznate, pre nekoliko godina preotetog od Turaka, carske tvrđave Beograda. Nekada se zvao Naisus ili Nesus, u svoje vreme glavni grad Srbije, od koga je Beograd udaljen 8 dana putovanja neki računaju i 9 dana.

Najteže je nešto izdvojiti iz bogate arhivske građe kaže Ljiljana Đurović koja u arhivu radi više od trideset godina. Za nju je period posle oslobođenja Niša od Turaka najinspirativniji.

"Niš je potpuno menjao izgled", objašnjava Ljiljana Đurović, autorka izložbe, "rušile su se stare kuće, popravljale ulice, kaldrme, tako da je on dobijao izgled evropskog grada, jer u to vreme niču i mnogi objekti."

U arhivu se čuvaju dokumenta starija od 30 godina, ali samo ukoliko ima prostora. Istorijski arhiv u Nišu odnedavno nema više taj problem.

"Prođe 30 godina - institucija, mi to zovemo registraturom, jednostavno podnese zahtev za arhiviranjem, mi to prihvatimo u najnovije vreme sve češće jer imamo prostora", ističe Ivanka Stanevski.

Za 70 godina arhiv je prikupio kako se to stručno kaže 3.300 metara arhivske grade u 885 fondova i sedam zbirki.