Prava pršuta suši se na bukovini

Već generacijama domaćinstvo Miloja Šopalovića u Mačkatu okrenuto je stočarstvu i plodovima koje ta grana poljoprivrede donosi.

"Kod nas je loš kvalitet zemlje, da nije malo tog sira, kajmaka i te pršute, teško bi se živelo", tvrdi Šopalović.

Međutim, migracije ka gradu prepolovile su broj domaćinstava koja se u zlatiborskom kraju bave tradicionalnom proizvodnjom pršute, slanine, stelje... Ti proizvodi sve su traženiji, čak i u velikim trgovinskim lancima, ali je ponuda tanka, a postoje i određeni uslovi.

"Da biste mogli da razgovarate sa nekim većim trgovinskim lancem i kao mali zanatlija ponudite takve proizvode neophodno je da imate implementirane Hasap standarde i registrovanu delatnost kojom se bavite", objašnjava Olivera Ćirković, pi-ar novosadskog Univereksporta.

Nekada su kompletnu proizvodnju od većine proizvođača zlatiborskog kraja otkupljivale zadruge. Na novac za isporučenu robu nisu morali da čekaju duže od petnaest dana, podseća Milija Brković iz Kačera:

"Danas ti kad daš robu ovim velikima, ne možeš je nikad naplatiti i džabe se svrzamo samo."

Proizvođači su shvatili da na tržište mogu samo složno, pa su uz podršku opštine Čajetina i RRA Zlatibor osnovali udruženje. Pored organizovanja Pršutijade, glavna aktivnost je certifikacija proizvodnje i zaštita geografskog porekla.

"Mi ćemo se truditi da kroz zajednički plasman i zajednički marketing podignemo i samu proizvodnu i kvalitet proizvoda i prisustvo na tržištu na daleko veći nivo", kaže Vladimir Bojović iz Kulturno-sportskog centra Čajetina.

Danas postoje alternative za zlatiborske suvomesnate proizvode. Loše kopije se prepoznaju lako jer su ti proizvodi pune vode, što nije slučaj sa originalima koji se suše duže, i to na bukovini.