Vremeplov (8.10.2010)

Znameniti srpski književnik, komediograf, diplomata i akademik Branislav Nušić (Alkibijad Nuša) rođen je u Smederevo 8. oktobra 1864. godine. Pisac cincarkog porekla, studirao je pravo u Gracu i  Beogradu. Kao diplomata je radio u konzulatima Srbije u Solunu, Bitolju, Skoplju i Prištini. Bio je dramaturg i upravnik pozorišta u Beogradu, Novom Sadu, Skoplju i Sarajevu. Zbog satirične pesme "Dva raba" osuđen je na dve godine zatvora. Učestvovao je kao dobrovoljac u Srpsko-bugarskom ratu 1885. godine. U Prvom svetskom ratu prešao je sa srpskom vojskom preko Albanije. Darovit portretista i pisac veoma razvijenog smisla za pozorišnu scenu i njene zakone, zapažao je negativne pojave i sa mnogo duha slikao svet koji ga je okruživao. Njegova dela redovno su bila na repertoaru srpskih pozorišta između dva rata, a i danas se igraju na našim pozorišnim scenama. Najpoznatije Nušićeve komedije su: "Sumnjivo lice", "Gospođa ministarka", "Narodni poslanik", "Ožalošćena porodica", "Pokojnik", "Put oko sveta", "Dr", "Mister dolar". Poznate Nušićeve pripovetke i romani su: "Autobiografija", "Pripovetke jednog kaplara", "Opštinsko dete", kao i tragedije "Knez Ivo od Semberije" i "Hadži- Loja".

Argentinski lekar i revolucionar, heroj kubanske revolucije Ernesto Če Gevara ubijen je na današnji dan 1967. godine. Gevara je predstavljao jednu od ključnih ličnosti kubanske revolucije Fidela Kastra (1956 - 1959), kao član pokreta "26. jul". Nakon pobede revolucije na Kubi, angažovao se u pokretima za oslobođenje od diktatorskih režima putem gerilske borbe, u Kongu za vreme vladavine Moiza Čombea, a potom i u Boliviji. Zajedničkim delovanjem CIA i bolivijske vojske, Če je nakon kratkog vatrenog okršaja vatrenim, uhvaćen 8. oktobra 1967, i nedugo po hapšenju ubijen. Njegov lik, kao borca za oslobođenje i žrtve imperijalizma, i danas predstavlja jedan od glavnih simbola i ikona društvene i političke revolucije širom sveta. Časopis "Tajm" proglasio je Gevaru jednim od 20 najvećih svetskih ikona i heroja u okviru 100 najuticajnijih ljudi sveta 20. veka, a čuvenu fotografiju Gevare, koju je fotografisao Alberto "Korda" Dijaz, Akademija umetnosti u Merilendu proglasila je "najpoznatijom fotografijom na svetu i simbolom dvadesetog veka".

1690. Počela velika seoba Srba pod Arsenijem III Čarnojevićem

1768. Rođen Vlaho Stulić (Stuli), dramski pisac (Dubrovnik, 08. 10. 1768 - Dubrovnik, 19. 12. 1843)

1848.Rođen Pjer Dežejter, francuski revolucionar i kompozitor, autor muzike za "Internacionalu" (Gent, 08. 10. 1848 - Sen-Deni, 26. 09. 1932)

1892. Rođena Marina Ivanovna Cvetajeva, ruska književnica (Moskva, 08. 10. 1892 - Jelabuga, 31. 08. 1941)

1895. Rođen Huan Domingo Peron, argentinski političar i državnik, predsednik Argentine (Buenos Aires, 08. 10. 1895 - Buenos Aires, 01. 07. 1974)

1912. Počeo Prvi balkanski rat

1921. U Pančevu održana prva partija šaha živim figurama u Jugoslaviji

1922. Rođena Ljubica Đorđević, bibliotekar i bibliograf, profesor Filološkog fakulteta u Beogradu (Kragujevac, 08. 10. 1922 - Beograd, 04. 1999)

1925. Beograd odlikovan čehoslovačkim Ordenom ratnog krsta

1931. Rođen Dragoslav Srejović, arheolog, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu, akademik (Kragujevac, 08. 10. 1931 - Beograd, 29. 11. 1996)

1940. Rođen Staniša Radmanović, kajakaš i trener ( 08. 10. 1940 - Sremska Mitrovica, 21. 01. 2010)

1946. Rođen Žan Žak Beneks, francuski reditelj i scenarista (Pariz, 08. 10. 1946)

1953. Velika Britanija i SAD, bez konsultovanja Jugoslavije, povukle snage i predale Italiji civilnu upravu u zoni "A" slobodne teritorije Trst, čime je izazvana jednogodišnja kriza

1954. Oslobodilačke snage Severnog Vijetnama ušle su u glavni grad Hanoj

1967. Umro britanski državnik Klement Ričard Atli, laburistički premijer od 1945. do 1951. tokom čije je vladavine London priznao nezavisnost Indije (1947.) i Burme (1948.)

1970. Nobelovu nagradu za književnost dobio je ruski pisac Aleksandar Solženjicin

1982. Rođen Miloš Pavlović, automobilista (Beograd, 08. 10. 1982)

1991. Parlamenti Hrvatske i Slovenije doneli odluke o otcepljenju od Jugoslavije i proglašenju samostalnosti

1992. Umro Vili Brant (Hebert Fram), nemački političar i državnik, kancelar SRN, nobelovac (Libek, 18. 12. 1913 - Unkel, 08. 10. 1992)

1993. Umro Alfred Tepfer, nemački industrijalac i humanista (Altona, 13. 07. 1894 - Hamburg, 08. 10. 1993)

1999. Umro Vladislav Popović, arheolog, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu, akademik (Beograd, 21. 12. 1930 - Beograd, 08. 10. 1999)

1999. Umrla Radmila Trifunović-Diklić, urednik Muzičkog programa RTB -a (Ćuprija, 17. 11. 1941- Beograd, 08. 10. 1999)

2002. Umro Milenko Maričić, pozorišni i TV reditelj (Novi Vinodolski, 15. 04. 1928 - Beograd, 08. 10. 2002)

2004. Umro Žak Derida, francuski filozof i teoretičar književnosti (El-Biar, 15. 07. 1930 - Pariz, 08. 10. 2004)

2007. Umro Milan Đukić, političar, predsednik Srpske narodne stranke u Hrvatskoj, poslanik srpske nacionalne manjine u  Saboru Hrvatske (Donji Lapac, 10. 04. 1947 - Donji Lapac, 08. 10. 2007)