Vremeplov (19. septembar 2018)

Mađarski revolucionar Lajoš Košut, vođa Mađarske revolucije 1802. godine i nepomirljivi protivnik režima Habzburške monarhije rođen je na današnji dan 1802. godine. Posle upada snaga austrijskog generala Jelačića u Mađarsku u septembru 1848. organizovao je Komitet za odbranu otadžbine, potukao je austrijske trupe i krenuo na Beč. Narodna skupština je u aprilu 1849. proglasila nezavisnost Mađarske kao i svrgavanje monarhije, a 2. maja ga je izabrala za prvog predsednika Vlade slobodne Mađarske. Protiv Košuta su bili i mađarski konzervativni krugovi zbog njegovog naglašenog liberalizma, dok je krupna aristokratija (magnati) bila opredeljena za Habzburge. Zbog izrazitog nacionalizma protiv njega su bili i nemađarski narodi Ugarske, uključujući i većinu Srba.

Prvi probni koncert Radio-telegrafske stanice u Rakovici održan je 19. septembra 1924. godine, što predstavlja početak radio-difuzije u Srbiji. Istog dana kada je francuska kompanija za radio-telegrafiju "TSF" dobila odobrenje od vlade za prenos koncerata i emitovanje vesti, berzanskih i meteoroloških izveštaja, inženjeri Mihailo Simić i Dobrivoje Petrović su iz studija u Knez Mihailovoj ulici br. 42, preko odašiljača u Rakovici, emitovali prvi probni koncert. Program su izveli članovi Opere i Drame Narodnog pozorišta. Pošto je probni koncert izazvao veliko interesovanje publike, ponovljen je nedelju dana kasnije, 26. septembra.

1643 - Italijanski fizičar i matematičar Evangelista Toričeli pronašao barometar sa živom

1783 - Prvi let balonom braće Žozefa i Etjena Mongolfjea nad Parizom

1799 - Rođen Jovan Hadžić (Miloš Svetić), književnik i prevodilac, predsednik Matice srpske
(Sombor, 19.9.1799 - Novi Sad, 4.5.1869)

1812 - Umro Mejer Rotšild, nemački bankarski magnat
(Frankfurt, 23.2.1744 - Frankfurt, 19.9.1812)

1881 - Umro Džems Garfild, američki političar i državnik, predsednik SAD
(Orindž, 19.11.1831 - Eberon, 19.9.1881)

1888 - U Belgiji održan prvi moderni izbor za "Mis sveta"

1904 - Otvorena prva izložba u Vojnom muzeju u Beogradu

1911 - Rođen Vilijam Golding, britanski književnik, nobelovac (Sent Kolumb, 19.9.1911 - Peranarvortal, 19.6.1993)

1914 - Počeo boj na Mačkovom kamenu u Prvom svetskom ratu

1922 - Rođen Emil Zatopek, češki atletičar-dugoprugaš, olimpijski šampion
(Koprivnice, 19.9.1922 - Prag, 22.11.2000)

1938 - Rođen Gordan Mihić, književnik, filmski i pozorišni reditelj, profesor Fakulteta dramskih umetnosti u Beogradu
(Mostar, 19.9.1938)

1948 - Rođen Džeremi Ajrons, britanski pozorišni i filmski glumac
(Vajt, 19.9.1948)

1949 - Rođena Tvigi (Lesli Hornbi), britanski fotomodel
(Nisden, 19.9.1949)

1959 - Rođen Oliver Njego, operski pevač
(Niš, 19.9.1959)

1966 - Osnovana Matematička gimnazija u Beogradu

1975 - Umro Kosta Todorović, lekar, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu, predsednik Srpskog lekarskog društva, akademik
(Beograd, 4.7.1887 - Beograd, 19.9.1975)

1982 - Stvoren kompjuterski simbol "smajli"

1999 - Umro Pavle Ivić, lingvista, akademik
(Beograd, 1.12.1924 - Beograd, 19.9.1999)

2004 - Rođena najmanja beba na svetu - Rumaisa Rahman, teška 244 grama

2005 - Umro Fric Šilgen, nemački atletičar, nosilac olimpijske baklje na Olimpijskim igrama u Berlinu, 1936.
(Kenigštajn, 8.9.1906 - Berlin, 19.9.2005)

2007 - Umro Vlatko Pavletić, hravatski književnik, političar i državnik, direktor Drame Hrvatskog narodnog kazališta, predsednik Sabora Hrvatske, akademik
(Zagreb, 2.12.1930 - Zagreb, 19.9.2007)

2007 - Umro dr Kosta Mihailović, profesor Ekonomskog fakulteta u Beogradu, akademik (Šabac, 1.3.1917 - Beograd, 19.9.2007)

2008 - Umro Petar Stajić, kompozitor i pijanista, profesor muzičke škole „Mokranjac", jedan od osnivača Saveza kompozitora Jugoslavije
(Bitolj, 12.7.1915 - Beograd, 19.9.2008)

2008 - Umro Erl Palmer, američki bubnjar
(Nju Orleans, 25.10.1924 - Los Anđeles, 19.9.2008)

2009 - Umrla Kapitalina Erić, pozorišna, filmska i TV glumica
(Ačinsk, 7.11.1919 - Beograd, 19.9.2009)

2009 - Umro dr Dušan Kanazir, molekularni biolog, profesor Prirodno-matematičkog fakulteta u Beogradu, akademik, predsednik SANU
(Mošorin, 28.6.1921 - Beograd, 19.9.2009)