Specijalni tužioci za borbu protiv divlje gradnje u Beogradu

Nakon stupanja na snagu Zakona o ozakonjenju objekata 1. januara 2015. do 25. avgusta ove godine, zbog krivičnog dela "građenje bez građevinske dozvole" oko 500 krivičnih prijava protiv poznatih učinilaca podneto je samo ovom beogradskom tužilaštvu, koje je nadležno za gradske opštine Stari Grad, Vračar, Zvezdara, Savski venac i Palilula.

Podaci Gradske uprave govore da je budžet grada Beograda nelegalnom gradnjom oštećen za više od 70 miliona dinara.

Zbog toga je, uz saglasnost Republičkog javnog tužioca, Tužilac Prvog osnovnog javnog tužilaštva u Beogradu doneo odluku o formiranju posebnog Odeljenja za sprečavanje građenja bez građevinske dozvole, koje će se specijalozovati za postupanje po krivičnim prijavama koje ubuduće budu podnete povodom divlje gradnje.

U tužilaštvu ističu da je cilj postupanja ovog Odeljenja pre svega preventivno reagovanje svih nadležnih državnih organa kako bi se učinioci krivičnog dela građenje bez građevinske dozvole sprečili da završe započeto krivično delo, kao i kako bi se ubuduće smanjio broj učinilaca. 

Naime, "divlja gradnja" predstavlja krivično delo, koje karakteriše građenje novih ili izvođenje radova na rekonstrukciji postojećih objekata i to bez građevinske dozvole.

Izvršilac osnovnog oblika ovog krivičnog dela, za koje je predviđena kazna zatvora od tri meseca do tri godine i novčana kazna, može biti izvođač radova i odgovorno lice u pravnom licu koje je izvođač radova.

U slučaju da krivično delo izvrši investitor ili odgovorno lice u pravnom licu koje je investitor objekta, zakon predviđa kaznu zatvora od šest meseci do pet godina i novčanu kaznu.

Teži oblik ovog krivičnog dela  

Teži oblik ovog krivičnog dela postoji kada pomenuta lica, nakon donošenja rešenja o obustavi radova, nastave započetu gradnju, za šta je propisana kazna zatvora od jedne do osam godina i novčana kazna.

Prvo osnovno javno tužilaštvo u Beogradu, koje je mesno nadležno sa centralne gradske opštine smatra da bi ovakvo specijalizovano postupanje brže i efikasnije ostvarilo ciljeve u suzbijanju nelegalne gradnje i na rekonstrukciji postojećih i izgradnji novih objekata, a naročito onih sa većom kvadratnom površinom.

Ovo je posebno važno radi poštovanja granica Generalnog urbanističkog plana Beograda, odnosno osnovnog, strateškog plana prostornog razvoja Beograda, napominju u Prvom osnovnom tužilaštvu.

Kažu da će formiranjem ovog odeljenja biti omogućeno efikasnije iskorišćavanje svih ovlašćenja javnog tužioca predviđenih krivičnim zakonima kao što su zadržavanje i eventualno predlaganje pritvora za učinioce ovog krivičnog dela, zatim oduzimanje radnih mašina, građevinskog materijala i drugih predmeta koji su bili namenjeni ili upotrebljeni za izvršenje ovog krivičnog dela. 

Ideja je podizanje multisektorske saradnje na viši nivo sa svim državnim organima nadležnim za rešavanje pitanja nedozvoljenje gradnje, kao i stalna koordinacija ovog tužilaštva sa Gradskim sekretarijatom za inspekcijske poslove-sektorom za građevinski i urbanistički inspekcijski nadzor, Građevinskim inspekcijama gradskih opština, predstavnicima Ministarstva građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture, kao i predstavnicima MUP-a.

Blagovremeno suzbijanje svih oblika nedozvoljenje gradnje 

Prvo osnovno tužilaštvo veruje da će se na ovaj način osigurati blagovremeno suzbijanje svih oblika nedozvoljenje gradnje i vršenja kako specijlane tako i generalne prevencije, u smislu sprečavanja učinioca da čini krivično delo, kao i uticaj na njega i druge da ubuduće ne čine ovo krivično delo.

Inače, pored novofirmiranog, Prvo osnovno tužilaštvo u Beogradu u okviru krivičnog odeljenja već ima specijalizovana odeljenja - za borbu protiv nasilja u porodici i privredno odeljenje. 

Mimo krivičnog ima i odeljenje za privredne prestupe koje je jedino u celom gradu Beogradu i zastupa optuzne akte pred Privrednim sudom.