Jubilej čuvara neba nad Srbijom

Pripadnici 204. avijacijske baze obeležavaju 2. decembra dan brigade. To je dan kada je 1949. godine formiran 204. lovačko-avijacijski puk, koji je nastavio tradiciju 6. lovačkog puka, koji se istakao u odbrani Beograda 1941. godine.

Istorija se ponovila i kada je NATO napao SRJ. Poput svojih slavnih prethodnika koji su se u zoru 6. aprila 1941. suprotstavili znatno nadmoćnijem neprijatelju, 1999. godine nasuprot našim pilotima našlo se superiorno i moćno naoružanje NATO avijacije. I ponovo niko nije ustuknuo.

Bombardovanje a pre toga sankcije i raspad SFRJ ostavili su trag na tehnički potencijal brigade.

Dok se mediji danas najčešće bave pitanjem nabavke novih aviona, u 204. avijacijskoj bazi kao najvažnije ističu da sa postojećim resursima, uz maksimalno zalaganje svih pripadnika, izvršavaju sve svoje zadatke. Prvenstveno zaštitu vazdušnog prostora Srbije i pomoć civilnom stanovništvu u slučajevima elementarnih nepogoda.

"Osvrćući se na period od proteklih 10 godina, kada smo se istakli upornošću i istrajnošću u izvršavanju postavljenih zadataka i zaštiti i očuvanju slobodnog neba Republike Srbije, teška vremena su iza nas", naglasio je pukovnik Željko Bilić, zamenik komandanta 204. lovačko-avijacijske brigade.

Prema njegovim rečima, pripadnici 204. vazduhoplovne brigade od prvog dana sa ponosom su nosili moto jedinice: "Prvi u miru, prvi u ratu".

"Budućnost je sigurno vedrija dolaskom novih vazduhoplova u 204. vazduhoplovnu brigadu, a moto jedinice biće svojevrsna zakletva budućih generacija koje će sa ponosom na uniformi nositi grb 204. vazduhoplovne brigade", naglasio je pukovnik Željko Bilić, zamenik komandanta 204. lovačko-avijacijske brigade.

Svoje sposobnosti u kontroli i zaštiti vazdušnog prostora duži niz godina odmeravaju na vežbi "Air Solution" sa pripadnicima rumunskog vazduhoplovstva. Na vežbu raketiranja ciljeva u vazduhu na poligonu Šabla u Bugarskoj, prvi put je jedan naš "mig 29" odleteo u inostranstvo. Ove godine na "migovima 29" i helikopterima Mi-17 V5 letele su mešovite srpsko-ruske posade u okviru vežbe BARS 2016. (Bratstvo avijatičara Rusije i Srbije). 

U junu su na batajnički aerodrom stigli helikopteri Mi-17 V5, namenjeni za prevoz ljudi i tehnike i već su u upotrebi na zadacima kod nas i u inostranstvu.

Istorijat brigade

Dvestačetvrti lovačko-avijacijski puk formiran je 2. decembra 1949. godine u Zemuniku, sa skromnim brojem aviona tipa "Jak UT-2", "Jak 3" i "U Jak". Prema ondašnjim merilima, njih je jedva bilo za popunu jedne eskadrile.

Pedesetih godina puk prelazi na zemunski aerodrom, a potom po završetku izgradnje novog aerodroma Batajnica 1951, to mu postaje matični aerodrom.

Era mlazne avijacije kod nas započinje 1953. godine, kada započinje saradnja sa novim saveznicima. Sovjetske ratne avione Jak zamenjuju američki T-33A i F-84G tanderdžet, dobijeni kao vojna pomoć, a organizovano je i školovanje i preobuka dela letačkog sastava u američkim vojnim školama u SAD i Evropi.

Naredni korak u razvoju puka bilo je uvođenje u stroj novih aviona F-86E sejber, početkom 1956. godine.

Novi zaokret prilikom nabavke nove tehnike nastupa 1962. godine, kada se vojni vrh ponovo okreće saradnji sa Sovjetima nabavkom aviona "mig 21". U maju te godine na preobuku za nove avione "mig 21" odlazi prva grupa odabranih pilota i tehničara. U jesen u najvećoj tajnosti na aerodrom Batajnica pristižu i novi avioni. Od tog trenutka nastaje "zlatni" period razvoja i prosperiteta 204. lovačkog puka.

Povećanje borbenih mogućnosti puka omogućila je kontinuirana vrhunska obuka pilota praćena uvođenjem novih, savremenijih verzija aviona "mig 21". Vrhunac predstavlja uvođenje aviona "mig 29" u drugoj polovini 1987. godine.

Pilot kapetan prve klase Mirčeta Jokanović ovako je opisao novi avion (lovac): "Sve one već poznate čari letenja sa dolaskom na ovaj avion doživeo sam ipak drugačije. Na primer, piloti će shvatiti šta znači osećaj kada se avion u stratosferi ponaša kao da leti na malim visinama, ili kad se za samo nekoliko sekundi od puštanja kočnica nađe u vazduhu i posle nepunog minuta penjanja stigne na visinu od 11.000 metara."

Nekoliko godina kasnije, puk prolazi kroz teška iskušenja devedesetih, koja donose najpre raspad SFRJ, a zatim i agresiju NATO alijanse. Pripadnici 204. lovačko-avijacijskog puka suprotstavili su se znatno nadmoćnijem i superiornijem neprijatelju i pokazali spremnost i odlučnost da izvrše svoj zadatak kako najbolje umeju i mogu u odbrani zemlje. Komandant puka Milenko Pavlović i kapetan prve klase Zoran Radosavljević poginuli su tokom izvršavanja svojih zadataka.

U 21. vek puk je ušao vidno oslabljen. "Migovi 29" bili su prizemljeni i tek 2008. izvršen je remont i ponovo su uvedeni u upotrebu.

U toku 2006–2007. godine, nakon osamostaljenja Republike Srbije, izvedena je reorganizacija Vojske Srbije. Tako je od jedinica 177. vazduhoplovne baze i 204. lovačko-avijacijskog puka, kao i nekoliko samostalnih jedinica stvorena 204. vazduhoplovna baza, kasnije preimenovana u brigadu.