Vremeplov (4. maj 2016)

Na današnji dan 1885. godine u Temišvaru je umro knez Aleksandar Karađorđević, koji je vladao Kneževinom Srbijom od 1842-1858. godine. Na presto su ga doveli "ustavobranitelji" posle svrgavanja Mihaila Obrenovića. Za vreme njegove vladavine učinjen je vidan napredak na zakonodavnom i prosvetnom planu. Donet je Građanski zakonik, objavljeno "Načertanije" Ilije Garašanina, reformisano sudstvo, a Srbiji su na Pariskom kongresu, 1856. godine date garancije velikih sila. Otvoreno je više od 200 škola, Licej je pretvoren u veliko učilište, počeli su sa radom Društvo srpske slovesnosti i Narodna biblioteka. U spoljnoj politici knez Aleksandar se sve više oslanjao na Austrougarsku. To, kao i suprostavljanje ustavobraniteljskom Savetu dovelo je do sazivanja Svetoandrejske skupštine, 1858. godine. Tada je knez zbačen, a na presto je vraćen Miloš Obrenović.

Po zanimanju advokat i hemičar, Margaret Tačer je 1979. godine postala prva žena-premijer u britanskoj istoriji. Na položaju premijera bila je od 4. maja 1979. do 28. novembra 1990. godine, što je najduži mandat jednog predsednika Vlade Ujedinjenog Kraljevstva od 1827. godine. Politička filozofija i ekonomska politika "Čelične lejdi" podrazumevala je deregulaciju, posebno u finansijskom sektoru, fleksibilno tržište rada, prodaju ili zatvaranje preduzeća u državnom vlasništvu, kao i ukidanje subvencija drugima. Ostaće zabeležena kao jedna od najkontroverznijih političarki 20. veka, sa podjednakim brojem onih koji je idealizuju i onih koji je osporavaju.

1493 - Ediktom pape Aleksandra VI Amerika podeljena na špansku i portugalsku interesnu sferu

1494 - Španski istraživač Kristifor Kolumbo otkrio Jamajku

1626 - Holandski istraživač Peter Minuit kupio od domorodaca Indijanaca ostrvo Menhetn, na kome će kasnije izrasti Njujork

1825 - Rođen Tomas Henri Haksli, engleski biolog i filozof
(Iling, 4.5.1825 - Istburn, 29.6.1895)

1869 - Umro Jovan Hadžić (Miloš Svetić), književnik i prevodilac, prvi predsednik Matice srpske (Sombor, 19.9.1799 - Novi Sad, 4.5.1869)

1885 - Umro Aleksandar Karađorđević, knez, sin Karađorđa Petrovića

1900 - Rođen Antun Augustinčić, vajar, akademik
(Klanjec, 4.5.1900 - Zagreb, 10.5.1979)

1903 - Poginuo Goce Delčev, makedonski revolucionar
(Kukuš, 29.1.1872 - Banica, 4.5.1903)

1921 - Rođen Edo Murtić, slikar i grafičar
(Velika Pisanica, 4.5.1921 - Zagreb, 2.1.2005)

1929 - Rođena Odri Hepbern, američka filmska glumica, dobitnica Oskara, ambasador UNICEF-a
(Brisel, 4.5.1929 - Lozana, 20.1.1993)

1930 - Rođen Miljan Miljanić, fudbalski trener, selektor i sportski radnik
(Bitolj, 4.5.1930)

1955 - Umro Žorž Enesku, rumunski violinista i kompozitor
(Liveni - Virnav, 19.8.1881 - Pariz, 4.5.1955)

1960 - Počela sovjetsko-američka špijunska afera oko obaranja američkog aviona "U-2" iznad Sovjetskog Saveza

1980 - Umro Josip Broz Tito, političar i državnik, maršal, predsednik SKJ i SFRJ
(Kumrovec, 25.5.1892 - Ljubljana, 4.5.1980)

1994 - Počela sa radom Novinska agencija BETA

1999 - Umrla Slavica Sretenović, pravnik, menadžer i generalni direktor BK TV
(Beograd, 22.1.1952 - Beograd, 4.5.1999)

1999 - NATO bombardovao zgradu RTS-a u Novom Sadu, a u vazdušnoj bici iznad Valjeva, u avionu "mig 29" poginuo pilot potpukovnik Milenko Pavlović, komandant 204. Lovačkog avijacijskog puka Vojske Jugoslavije

2005 - Umro Ivan Hajtl, pozorišni, filmski i TV glumac
(Osijek, 19.6.1918 - Novi Sad, 4.5.2005)

2005 - Umrla Vida Pavlović, pevačica, "kraljica" romske muzike
(Futog, - Beograd, 4.5.2005)

2005 - Umro mr Branislav Brborić, sociolingvista, sekretar Odbora za standardizaciju srpskog jezika Instituta za srpski jezik SANU
(Pustipašići, 1.2.1940 - Beograd, 4.5.2005)

2007 - Umro dr Gašo Mijanović, profesor Pravnog fakulteta u Sarajevu, prvi predsednik Ustavnog suda Republike Srpske
(Mosko, 29.1.1924 - Mosko, 4.5.2007)

2007 - Umro Božo Švarc, pukovnik, novinar, jedan od osnivača SD "Partizan"
(Zagreb, 1920 - Beograd, 4.5.2007)

2008 - Umro dr Sreten D. Martinović, istoričar
(Kosovo Polje, 1920 - Beograd, 4.5.2008)

2008 - Umro Mihailo R. Mirić, književnik i izdavač
(Trnavac, 1942 - Trnavac, 4.5.2008)

2010 - Umro Predrag Ivanović, džez-muzičar, trubač i kompozitor, član Kvarteta Ivanović, doajen srpske zabavne i džez muzike, savetnik Muzičke produkcije Radio Beograda
(Beograd, 24.7.1930 - Beograd, 4.5.2010)

2011. - Umro Aljoša Mimica, sociolog i prevodilac (Beograd, 1948 - Beograd, 04. 05. 2011)

2012. - Umro dr Aleksandar Karadžić, hirurg, osnivač i direktor Klinike za urgentnu hirurgiju, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu ( 1927 - Beograd, 04. 05. 2012)

2012. - Umro Jovan Popovski, novinar, dopisnik "Politike" iz Skoplja
(Vevčani, 26. 09. 1916 - Skoplje, 04. 05. 2012)

2014. - Umrla Zorica Sentić, književnica i humanistkinja
(Skoplje, 10. 09. 1955 - Nica, 04. 05. 2014)

2014. - Umro Božidar Bole Milojković, muzički urednik Radio Beograda
(Beograd, 06. 01. 1944 - Beograd, 04. 05. 2014)

2014. - Umro Jovan Tarabić, poslednji potomak tvoraca čuvenog "Kremanskog
proročanstva" (Kremna, - Kremna, 04. 05. 2014)

2014. - Umrla Elena Baltača, britanska teniserka (Kijev, 14. 08. 1983 - London, 04. 05. 2014)

2014. - Umro Radovan Brankov, novinar Radio Beograda
(Vršac, 01. 12. 1939 - Beograd, 04. 05. 2014)

2014. - Umrla Tatjana Samojlova, ruska pozorišna i filmska glumica
(Lenjingrad, 04. 05. 1934 - Moskva, 04. 05. 2014)