Sećanje na "Kristalnu noć"

Međunarodni dan borbe protiv fašizma i antisemitizma obleležava se širom sveta, kao sećanje na "Kristalnu noć", kada je 1938. godine izvršen veliki progon Jevreja u nacističkoj Nemačkoj. 

Dan početka stradanja Jevreja u Drugom svetskom ratu, u Poljskoj su obeležili mladi tako što su po ulicama uklanjali neofašističke i antisemitske grafite.

U Varšavi je održan marš protiv nacionalizma i fašizma. Više hiljada učesnika okupilo se ispred univerziteta i krenulo prema trgu odakle su nekad Jevreje transportovali u zloglasni logor smrti Treblinka.

U Berlinu, građani su čistili mesingane ploče na kaldrmi, postavljene na mestima gde su u noći pogroma fašisti ubijali jevreje. Više od pet hiljada pločica nalazi se i ispred kuća iz kojih su Jevreji odvedeni na stratišta. Povorku kroz grad predvodio je gradonačelnik Berlina.

Ceremonije sećanja na stradanja tokom Kristalne noći održavaće se tokom vikenda u Beču i drugim evropskim gradovima.

U Srbiji je taj događaj obeležen centralnom manifestacijom i koncertom u Zadužbini Ilije M. Kolarca. Manifestaciji je prisustvovao i premijer Srbije Ivica Dačić koji se obratio prisutnima.

Nasilje koje se dogodilo na nemačkim ulicama i trgovima 9. novembra 1938. godine označilo je početak državno organizovanog, pravno legitimisanog i javno podržanog progona Jevreja koji je završen ubistvom šest miliona nedužnih muškaraca, žena i dece.

Taj događaj, poznat kao "Kristalna noć", smatra se simboličnim početkom holokausta i obeležava se kao Međunarodni dan borbe protiv fašizma i antisemitizma.

U "Kristalnoj noći" ili, kako se još naziva - Noći pogroma - nemački nacisti su razorili, uništili i opljačkali bezbrojne jevrejske radnje, preduzeća i institucije. Između ostalog zapaljeno je više od 1000 sinagoga, potpuno je razoreno više od 7.000 jevrejskih preduzeća, kao i brojni jevrejski domovi, bolnice, škole i druge institucije.

Tokom neobuzdanog nasilja koje je uživalo široku podršku svih segmenata nacističkih vlasti, ali i običnih građana, ubijena je najmanje 91 osoba jevrejskog porekla, a oko 30.000 je odvedeno u koncentracione logore.

Prema anketi koju je objavila EU, više od tri četvrtine Jevreja u Evropi smatra da je antisemitizam u porastu u njihovim zemljama, naročito na internetu.

U okviru ankete ispitano je 5.847 Jevreja u osam zapadnoevropskih zemalja - Belgiji, Francuskoj, Nemačkoj, Mađarskoj, Italiji, Letoniji, Švedskoj i Britaniji.

Takođe, studija koju je u Beču predstavila Agencija EU za osnovna prava (FRA), pokazala je da je za većinu Jevreja koji žive u EU, antisemitizam i dalje velik i značajan problem.