Solaris

Sagovornica: Hristina Obradović, istraživačica saradnica, grupa za hematologiju, Institut za medicinska istraživanja u Beogradu

Ovogodišnja Nobelova nagrada za fiziologiju ili medicinu dodeljena je za ključna otkrića o tome kako ćelije našeg organizma „osećaju" koncentraciju kiseonika i kako joj se prilagođavaju.

Dobitnici nagrade su ser Piter Retklif sa Univerziteta u Oksfodru, Vilijam Kelin sa Univerziteta Harvard i Greg Semenca sa Univerziteta Džon Hopkins. Njihova konkretna otkrića neposredno su vezana za eritropoetin, molekul koji upravlja odgovorom organizma na sniženje koncentracija kiseonika u smislu povećanog stvaranja crvenih krvnih zrnaca, kao i za činilac indukovan hipoksijom i belančevinu označenu kao VHL, koji su veoma značajni u kontroli i regulaciji odgovora organizma na promene raspoloživosti kiseonika. Nagrađena otkrića širom su otvorila vrata istraživanjima koja bi mogla dovesti do novih lekova za srčanu slabost i različite oblike anemije, ali i potencijalnih novih pristupa lečenju zloćudnih tumora, budući da se oni često služe fiziološkim mehanizmima odgovora na sniženje koncentracije kiseonika kako bi stvarali nove krvne sudove i time sebi omogućili opstanak i rast. Kao i uvek, Nobelova nagrada je i povod da se podsetimo na mnoge druge aspekte uticaja kiseonika na naše ćelije, kao i na duboke uvide do kojih je nauka došla o mestu kiseonika u velikoj pripovesti o evoluciji živog sveta na Zemlji.

Muzički urednik: Ivana Đorđević
Ton-majstor: Nenad Đorđević
Autor emisije: Srđa Janković