Riznica

Slikarka i književnica Vilhemina-Mina Karadžić, Mina-Milica Vukomanović, ili, kako se uvek potpisivala Mina Vukova, rođena je 12 jula 1828. godine u Beču, kao sedmo dete,od trinestoro dece, Vuka Stefanovića Karadžića i Bečlijke Ane Marije Kraus. Od sve dece iz doma Karadžića ostala su u životu samo Mina i brat Dimitrije. Njeno odrastanje obeležava okruženje intelektualnog i kreativnog nadahnuća. Bečki salon njenog oca posećuje srpska i evropska umna elita 19.veka: Branko Radičević, Đuro Daničić, prota Mateja Nenadović, Njegoš, knez Mihailo Obrenović, Stevan Knićanin, Steva Todorović, mitropolit Josif Rajačić, Jakob Grim, istoričar Leopold Ranke, Pavel Šafarik... O njenom obrazovanju posebno brine Jernej Kopitar. Kao retko obrazovana žena svoga doba, sa znanjem velikog broja stranih jezika, sa ocem putuje po Evropi kao njegov sekretar. Mladi, daroviti pesnik, koji prerano napušta ovaj svet, Branko Radičević, ne krije veliku ljubav prema Mini, Đuro Daničić je očaran njome, ali Vuk želi za svoju ćerku materijalno stabilnijeg prosca. Jedinica Vuka Stefanovića Karadžića veriće se sa mladim ruskim doktorom medicine Florom Ognjevim, plemićem, ali, naknadno saznanje da porodica Ognjev nema dovoljnu materijalnu stabilnost, raskida tu veridbu. U tridesetoj godini, 1858, i Mina dolazi u Beograd, iz katoličanstva prelazi u pravoslavlje, dobivši ime Milica i u Sabornoj crkvi venčava se za bratanca kneginje Ljubice Aleksu Vukomanovića, profesorom književnosti na Beogradskom Liceju. Dobijaju sina Janka koji sa tri meseca ostaje bez oca. Skrhana preranom smrću muža Mina se vraća za Beč. Vuk Stefanović Karadžić umire 1864. godine, ostaje bolesna majka koju neguje godinama do njene smrti 1876, a dve godine kasnije stiže i vest o smrti sina Janka iz Rusije, a potom, u Petrogradu, 1883. umire jedini brat Dimitrije. Sama, 12. juna 1894. umire, u Beču Mina Vukova, Vilhemina-Mina-Milica Karadžić-Vukomanović. Njeni zemni ostaci preneti su iz Beča u Beograd i sahranjeni su u grobnici njenog muža Alekse Vukomanovića na Tašmajdanu. Početkom 20. veka preneti su u Savinac, kod Gornjeg Milanovca, gde su sahranjeni u kripti porodične crkve Vukomanovića.

O životu i delu znamenite Srpkinje,slikarke i književnice Vilhemine-Mine Karadžić, udate, Vukomanović, Mine Vukove, kako se uvek potpisivala, u ovonedeljnoj Riznici govori istoričarka Ljiljana Čubrić, autorka više knjiga i izložbi o ovoj markantnoj ženi 19. veka.

Autor i voditelj: Dušanka Zeković.