среда, 28. мар 2018, 12:00

Rečeno i prećutano

Novi Ustav stare crkve

Aktuelni Ustav Srpske pravoslavne crkve donet je u komplikovanim političkim uslovima stvaranja Kraljevine Jugoslavije. Verska politika nove države zasnovana na kompromisu i utemeljena na Vidovdanskom ustavu nije do kraja ispoštovala moderna sekularna načela. U nastojanju da se oslobodi kontrole i ojača samostalnost, crkva pokreće postupak donošenja sopstvenog Ustava. Proces je praćen brojnim političkim, kanonskim i teorijskim dilemama.
Na kraju, pod pritiskom političke elite, 1931. godine proglašena je neusaglašena, kompromisna verzija prvog Ustava Srpske pravoslavne crkve.
U narednim decenijama, u skladu sa istorijskim prilikama, arhijerejski Sabor je nizom zasebnih odluka menjao, dopunjavao ili brisao pojedine odredbe crkvenog Ustava. Sve težnje bile su usmerene na očuvanje i jačanje liturgijskog, dogmatskog i kanonskog jedinstva Crkve.

Početkom ove decenije sazrelo je mišljenje da je Ustav neophodno prilagoditi sadašnjem vremenu. U međuvremenu je uobličen nacrt koji bi na predstojećem majskom Saboru mogao postati prvi celoviti Ustav SPC još od 1931. godine.

O novinama koje on donosi, težnjama njegovih tvoraca i dilemama koje su se u vezi sa tim pojavile, za Rečeno i prećutano govore Dalibor Đukić sa Pravnog fakulteta i Aleksandar Raković sa Instituta za savremenu istoriju.

Urednik i voditelj emisije je Radovan Pantović.