Milan Subotić: „Ruski svet“ – između nacionalnog i civilizacijskog diskursa.

Studija Milana Subotića je deo obimnije monografije posvećene istraživanju poljske, ukrajinske i ruske politike istorije koja će uskoro biti objavljena u beogradskoj „Fabrici knjiga". U tekstu koji emitujemo analiziran je nastanak, značenje i upotreba koncepta „ruski svet" u političkom diskursu savremene Rusije. Polazeći od uvida u višeznačnost i neodređenost ovog koncepta, autor razlikuje tri osnovna modusa njegove upotrebe. U prvom, „ruski svet" označava skup svih zajednica i pojedinaca koje povezuje zajednički jezik i identifikacija sa ruskom kulturom. U zvaničnom diskursu ovaj koncept obuhvata sve državljane (nezavisno od njihove etničke pripadnosti) današnje Ruske Federacije, rusko-jezičke stanovnike bivšeg Sovjetskog Saveza, kao i pripadnike ruske dijaspore širom sveta.

U drugom, uže nacionalnom značenju, „ruski svet" se definiše pomoću kategorije „sunarodnika" koja označava etničke Ruse i rusko-jezičke pripadnike istočno-slovenskih naroda. Nasuprot tome, polazeći od paradigme pluralizma „civilizacija", koncept „ruskog sveta" obuhvata mnogo širu zajednicu naroda koji dele osećanje pripadnosti posebnoj „ruskoj civilizaciji". Različita određenja vrednosnih karakteristika te „civilizacije" - od religijskih (pravoslavlje), preko društvenih (solidarnost i kolektivizam), do političkih (državotvornost, personalizovana vlast i autoritarnost) - utiču na razlike u određenju granica „ruskog sveta". Na osnovu izloženih značenja „ruskog sveta", Subotić zaključuje da se ovaj koncept može upotrebljavati za opravdanje različitih politika - od one koja je usmerena na širenje uticaja ruske kulture i jezika, do politike iredentizma u kojoj se, polazeći od koncepta „podeljene nacije", formuliše zahtev za njeno ujedinjenje u okviru jedne države.

Tekst je čitala Marica Milčanović.

Urednica Olivera Nušić.