Stvaralaštvo Jozefa Elsnera

Nakon decenije života u Varšavi, Elsner je postao nezaobilazna i visoko etablirana figura u poljskom muzičkom životu. Od 1811. bio je dopisnik prestižnih Lajpciških Opštih muzičkih novina, kao i počasni član muzičkog društva Lajpciškog univerziteta. Elsner je bio član i brojnih drugih muzičkih društava u Poljskoj, a bio je član i masonske lože. Sa mesta direktora varšavske opere povukao se sredinom druge decenije 19. veka, a nakon gušenja poljskog Novembarskog ustanka u Rusko-poljskom ratu, 1830. i 1831. godine, nije se redovno pojavljivao na javnoj muzičkoj sceni. Do smrti, 1854. godine, Elsner se kao kompozitor pre svega posvetio duhovnoj muzici. Tokom četrdesetih godina 19. veka, ulazeći u devetu deceniju svog života, Elsner je napisao čak deset misa, četiri ofretorijuma i brojne religiozne kompozicije, uključujući Stabat mater, Mizerere, Te Deum i druge. U emisiji ćete čuti Misu u a-molu, opus 81, iz 1843. godine.

Iako dvadeset godina mlađi od Elsnera, poljski kompozitor Karol Kurpinski, takođe se povukao iz sveta opere nakon gušenja poljskog Novembarskog ustanka i nastavio je da bude aktivan pre svega kao pedagog, osnivajući 1835. Školu za pevanje i deklamaciju pri narodnom pozorištu u Varšavi, koja je u određenoj meri kompenzovala represivno zatvaranje Poljskog konzervatorijuma. Operski opus Kurpinskog obuhvata dvadeset šest scensko-muzičkih ostvarenja, od kojih je u celosti sačuvano devet i koji u ovom autoru otkrivaju vodećeg poljskog operskog kompozitora druge i treće decenije 19. veka, koji je, polazeći od savremenih italijanskih uzora, gradio poljsku opersku školu inkorporirajući teme iz poljske istorije i folklora, kao i koristeći poljske narodne plesove i pesme. Kurpinski je bio aktivan i na polju duhovne muzike, pišući mise kako na latinskom, tako i na poljskom jeziku, kao i druga dela u formi kantata i oratorijuma. U emisiji ćete čuti Te Deum Karola Kurpinskog iz 1829. godine.

Autor Srđan Atanasovski
Urednica Sanja Kunjadić