Muzika Napoleonovog Pariza

Među italijanskim kompozitorima nove generacije koji su karijeru gradili u Napoleonovom Parizu najistaknutije mesto zauzima Gaspare Spontini. Čak trideset četiri godine mlađi od Đovanija Paizijela, Napoleonovog omiljenog kompoztora koji je neslavno napustio Pariz 1804. godine, Spontini je u francusku prestonicu došao 1803. kao dvadesetdevetogodišnjak. Spontijijeva karijera bila je u usponu devedestih godina 18. veka, pre svega u Napulju i Rimu, ali će ipak njegovo ime ostati čvrsto vezano za parisku opersku scenu i kulturnu politiku Francuskog carstva. Među njegova najveća ostvarenja iz ovog perioda ubrajaju se opere Vestalka i Fernando Kortes. Nakon pada Napoleona, u toku Restauracije Burbona, Spontinijeve opere nailazile su na zid ćutanja pariske publike i kritike. Karijeru je delimično nastavio u Berlinu, ali se početkom četrdesetih godina 19. veka, ovog puta pod pritiskom rastuće popularnosti Đakoma Mejerbera, konačno povukao sa operske scene.

Čućete odlomke iz Spontinijeve opere Fernando Kortes, ili Osvajanje Meksika, koja je komponovana 1809, a zatim prerađena za novu produkciju 1817. godine. Bazirana na istoriji osvajanja Meksika od strane španskih konkvistadora, opera prati i ljubavni zaplet između Kortesa i astečke princeze, Amazili. Premijerno izvedena 1809. godine, Spontinijeva opera bila je direktni instrument Napoleonove propagande u opravdavanju francuske invazije Španije prethodne godine. Paralele između Kortesa i Napoleona, ali i krvoločnih astečkih sveštenika i španske inkvizicije, bili su očigledni. Napoleon je sam sugerisao siže opere i prisustvovao je premijeri u spektakularnoj inscenaciji koja je podrazumevala raskošnu scenografiju i sedamnaest konja na sceni Pariske opere. Sudbina ove Spontinijeve partiture bila je čvrsto vezana za Napoleona, te kada su porazi francuske vojske u Španiji počeli da se nižu, i popularnost opere počela je da jenjava.

Autor Srđan Atanasovski