Franc Šreker: Obeleženi

Šreker je za sebe rekao: „Ja sam impresionista, ekspresionista, internacionalista, futurista, baštinik verizma; Ja sam Jevrejin koji se uspinjao zahvaljujući svom jevrejstvu; Hrišćanin koji je postao poznat zahvaljujući katoličkoj kliki pod pokroviteljstvom bečke katoličke grofice. Ja sam umetnik zvuka, zvučni fantast, zvučni mađioničar, zvučni esteta i kod mene nema melodije ni u tragovima (osim tih kratkih praznih fraza, koje nazivamo melodijska linija). Ja sam najčistiji melodičar, no kao harmoničar, anemičan sam, ali uprkos tome, perverzno gledano ja sam punokrvni muzičar! Ja sam (nažalost) erotoman i upravo tu strast zloslutno namećem nemačkoj publici: erotizam je naravno moja najdublja inovacija, uprkos Figaru, Don Đovaniju, Karmen, Tanhojzeru, Tristanu, Valkiri, Salome, Elektri, Kavaljeru sa ružom i tako dalje..."

Radnja ovog dela koje je proteklih godina sve popularnije na svetskim pozornicama dešava se u Italiji u XVI veku, a udaljeni renesansni ili barokni štimung bio je popularan u nemačkom društvu pre početka Prvog svetskog rata, dakle u odblescima dekadencije fen-d-sijekla. Šrekerov izbor mesta radnje je pao na Đenovu u kojoj je pronašao ravnotežu između estetske senzualosti i razornog nasilja sa kojim je eksperimentisao u svojim ranijim delima. Libreto je napisao 1911. godine na poziv kompozitora Aleksandra Zemlinskog, a bazira se na komadu Hidalija poznatog nemačkog dramatičara Franka Vedekinda iz 1904. Delo je završio i objavio 1914. godine u Beču.

Urednica Ksenija Stevanović