Hronika Trećeg programa

Na sceni „Studio" Jugoslovenskog dramskog pozorišta 9. marta je premijerno izvedena predstava Natan Mudri, prema istoimenom delu nemačkog pisca i filozofa Gotholda Efraima Lesinga, a u prevodu Aleksandre Bajazetov. Kako nas obaveštava Boško Milin, ovo delo o verskoj, nacionalnoj i socijalnoj toleranciji, koja je u doba njegovog nastanka (u drugoj polovini 18. veka) bila izuzetak, dok je danas, zahvaljajući Lesingu i drugim prosvetiteljskim misliocima, postala pravilo, u Beogradu je prvi put inscenirano 1884. godine. Sada se umetnički tim prihvatio teškog zadatka da od dela koje predstavlja idejno umetinčki sadržaj primeren osnovnoškolskom poučavanju, načini intrigantno uprizorenje sadržaja koji je od nastanka opšte mesto za ceo civilizovani svet. Tako se upravo izrazom primerenim deci uspelo u objedinjavanju govora u stihu i nerealističkih kostima i naglašeno stilizovanih kretnji glumaca. Dakle, sadržaj koji je pisan za odraslu onovremenu publiku prezentovan je sredstvima preuzetim iz drugog - pozorištu veoma tuđeg i po svemu dalekog medija - iz savremenog crtanog filma. Vizuelni aspekat predstave Natan Mudri na trenutke toliko opčinjava da se kao verovatni i mogući mogu prihvatiti stihovi koje deklamuju Lesingovi templar, Natan i sultan Saladin.

* * *

Tokom petnaest godina duge istorije Beogradski festival igre je postao manifestacija koja po posećenosti, ostvarenjima, produkcijama, po poznatim kompanijama, koreografijama i koreografima preuzima mesto jednog od najznačajnijih festivala u Srbiji i regionu. Ovogodišnji, 16. Beogradski festival igre nosi naziv „Emocije", sa idejom da umetnost šesnaest gostujućih trupa, uz devetnaest koreografija i dvadeset pet sola i dueta, može da obnovi ljudsku duševnost. Međutim, u svom tekstu Vera Obradović postavlja sledeća bitna pitanja: prvo, zašto na repertoaru nema domaće igračke predstave bilo kojeg plesnog pravca i zar mi ne pripadamo, kao i svi ostali, velikoj igračkoj zajednici; drugo, kada se svet dovodi u Beograd, nije li to prilika da tom istom planetarnom oku prikažemo koliko smo i mi odnegovani na estetici bitefovskih predstava, kao i na stvaralačkoj avangardnoj misli srpskih pionirki moderne igre; i treće, kako je moguće da u našoj zemlji - koja je s početka 20. veka išla u korak s velikim svetom, koja je usvojila ekspresionistički moderni ples, koja je imala umetnice poput Mage Magazinović i Smiljane Mandukić, još u momentu kad je on bio tek u povoju na evropskoj i američkoj sceni - ne postoji makar stvaralac ili stvarateljka koji bi zavredeli učešće i zadivili koreografskom inventivnošću, originalnošću, igračkim umećem?

Čita Dušica Mijatović.
Urednica emisije Tanja Mijović.