Muzika Napoleonovih svetkovina

Za vreme svoje vladavine Napoleon nije krio da njegove muzičke simpatije nisu usmerene ka tada aktuelnoj francuskoj muzici, poput Meila i Kerubinija, već da je privrženiji italijanskom stilu. Omiljeni Napoleonov kompozitor bio je napolitanski majstor Đovani Paizijelo. Njega je Napoleon prvi put upoznao 1797. godine, kada je Paizijelo bio nagrađen na otvorenom pozivu za pogrebnu muziku za francuskog generala Luja Lazara Oša, koji je raspisao sam Napoleon. Dve godine nakon dolaska na vlast, Napoleon je 1801. potpisao Konkordat sa Vatikanom, čime su obnovljene veze između francuske države i katoličke crkve, a duhovna muzika je vraćena u u javnost. Godinu dana kasnije, na Napoleonov poziv, u aprilu 1802. Paizijelo je doputovao u Pariz. Tri meseca kasnije uspostavljena je muzička kapela konzulata, po ugledu na kraljevsku kapelu Starog režima, a šezdesetdvogodišnji Paizijelo postavljen je za njenog kapelmajstora.

Na početku večerašnje emisije čućete jedno od prvih dela koje je Paizijelo napisao za Napoleona: Pastoralnu uskršnju misu za Prvog konzula Francuske. Struktura ove mise odražava specifičan odnos katoličke crkve i Konzularne Republike u ovom istorijskom trenutku: nakon tri stava misnog ordinarijuma – Kirije, Glorije i Kreda – Paizijelo je omuzikalio tekst koji veliča Republiku i Konzula, nakon čega se nadovezuje himna Tantum ergo i psalm Diksit dominus. Paizijelo se u toku svog angažovanja u Napoleonovoj kapeli uglavnom fokusirao na duhovnu muziku, kao i na izradu partiture svoje jedine opere na francuskom, Prozperine, koja je premijerno izvedena 1803. godine. Inače poznat po lošim odnosima sa mlađim kolegama, Paizijelo je, rukovodeći muzikom u Napoleonovoj rezidenciji, po pravilu marginalizovao savremene pariske kompozitore. Međutim, pošto je pariska publika loše primila njegovu operu, Paizijelo se 1804. godine vratio u Napulj, gde je nastavio da radi u službi Napoleonovog brata, Žozefa Napoleona, koji je bio postavljen za kralja Napulja i Sicilije.

U emisiji ćete čuti i Krundibenu misu koju je Paizijelo napisao prilikom krunisanja Napoleona za francuskog cara.

Autor Srđan Atanasovski
Urednica Ksenija Stevanović