Operski svet Đovanija Ambrođa Miljavake

Samo godinu dana nakon njegovog najvećeg uspeha, opere Sulejman za koju je muziku komponovao Johan Adolf Hase, Đovani Ambrođo Miljavaka napisao je još jedan libreto u žanru italijanske ozbiljne opere za drezdensko dvorsko pozorište. Reč je o libretu Artemizija, koji je takođe omuzikalio Hase i koji je u Drezdenu izveden 1754. godine. Prema određenim svedočanstvima, Hase zapravo nije bio previše srećan Miljavakinim rešenjima, te je iz finalne verzije opere uklonio određene delove rečitativa. Produkcija opere, iako u senci spektakla opere Sulejman, bila je visokog nivoa, sa scenografijom Karla Ambrođa Cukija i vrhunskim italijanskim pevačima predvođenim Terezom Albruci-Todeskini u naslovnoj ulozi. Savremenici koji su pisali o operi posebno su istakli Haseovu maštovitu instrumentaciju i inventivnost vokalne role Artemizije, poverene altu Albruci-Todeskini. Iako Artemizija nije dosegla popularnost Sulejmana, opera je ponovo postavljena i adaptirana u Berlinu, 1778. godine, što se može posmatrati u kontekstu ljubavi koju je pruski kralj Fridrih Veliki imao prema Haseovoj umetnosti. Ipak, u ovoj produkciji, upravo je rola Artemizije u celini prerađena, perom Johana Fridriha Rajharta, i to kako bi ovog puta bila poverena nemačkoj sopranistkinji, Getrudi Elizabeti Mari. Jedino moderno izvođenje ove opera upriličeno je na Drezdenskom operskom festivalu, 1994. godine.

Radnja opere Artemizija bazirana je na istorijsko-mitskoj priči o Artemiziji, kraljici grčkog grada Halikarnasa, koja je vladala u V veku pre naše ere. Artemizija je posvećena svojoj ljubavi prema Dardanu, koji nema aristokratsko poreklo kako bi joj bio dostojan suprug. Nakon spletki dvorjana koje bude osećanja ljubomore kod Atemizije, ali na kraju i otkrivaju njenu rešenost da se odrekne prestola ako je to potrebno kako bi ostvarila svoju ljubav, saznaje se da Dardan ipak potiče od kraljevske porodice i njegovom braku sa Artemizijom više ništa ne stoji na putu.

Autor Srđan Atanasovski
Urednica Sanja Kunjadić