Nova diskografija – dela Arva Perta

• Simfonije su, po svojoj istorijskoj važnosti ali i strukturnoj kompleksnosti, odlični putokazi za određivanje estetske pozicije autora, Takođe, one otkrivaju i način na koji kompozitor usavršava svoju veštinu. Brams, koji je govorio kako oseća da mu titan Betoven „diše za vrat" izbegavao je ovaj žanr godinama. A čak je i Betoven čekao relativno dugo u svojoj karijeri da bi pristupio žanru sa dubinom i značajem. Stoga, susret sa kompozitorovim kompletnim simfonijskim opusom prestavlja više od puke skice njegove umetničke persone.

Ovim rečima Volfgang Zandner, autor programske knjižice izdanja kompletnih simfonija Arva Perta započinje tekst o četiri simfonijska ostvarenja ovog estonskog autora, koji predstavlja jednu od najznačajnijih i najindividualnijih umetničkih pojava na savremenoj muzičkoj sceni.

Zandner podvlači činjenicu da su Pertova četiri simfonijska dela nastala u periodu od 45 godina i da ukazuju na izuzetno stilsko, umetničko i duhovno putovanje na koje se autor uputio - od proučavanja savremenih kompozicionih postupaka i stilova, preko kombinacije tradicionalnih i novih tehnika, do otkrivanja radikalno novog umetničkog izraza, proisteklog iz duboko ličnog shvatanja duhovnosti. Zaista, možda jasnije nego u opusu bilo kog drugog kompozitora, njegova simfonijska dela ocrtavaju konture njegovog životnog puta, te je odluka izdavačke kuće I SI EM da objavi album sa kompletnim delima Arva Perta sasvim opravdana i dobrodošla. Publika koja danas opus ovog autora pre svega vezuje za njegov „tintinabuli" stil i prijemčiva i široko popularna dela poput Fratra, na ovom izdanju ima priliku da otkrije zvučni svet koji ne vezujemo za opus ovog autora - kontrapunktski složene, disonantne i izlomljene fraze dodekafonske Prve simfonije iz 1964, preko vebernovski sažete Druge simfonije iz 1966, do zvučnog sveta Treće simfonije nastale 5 godina kasnije, u kojoj se pojavljuju naznake Pertovog novog stila, proisteklog iz gregorijanske melodike i renesansne polifonije. Ovo izdanje zaokružuje Četvrta simfonija, sa podnaslovom „Los Anđeles" iz 2008, u kojoj je prisutan prijemčiv tonalni vokabular Pertovog zrelog stila, koji ga je učinio danas jednim od najizvođenijih savremenih autora.

Sva dela na ovom disku izvodi Filharmonija iz Vroclava, pod upravom Tonua Kaljustea, koji je poslednjih godina postao omiljeni Pertov interpretator, objavljujući niz izdanja sa delima svog estonskog sunarodnika.

Urednica emisije: Ivana Neimarević