Međunarodni Rostrum kompozitora u Budimpešti 2018

Predstavićemo prvonagrađeno delo u kategoriji kompozitora do trideset godina - kompoziciju Le cafe de nuit Jana Petera de Grafa. Ova orkestarska, evokativna, kompozicija inspirisana je istoimenom slikom Vinsenta van Goga. Sam autor, rođen 1992. godine, ovo delo naziva orkestarskom fantazijom, odnosno orkestarskim nokturnom, govoreći da je bio zaintrigiran kafeom kao konceptom, mesto susreta, svakodevnih problema, ali i plesa, života, pića i odlaženja od realnosti, odnosno otkrivanja mračne strane ljudske prirode.

Samo delo je vrlo elokventno i tehnički kompetentno, pisano uz puno neoimpresionističkih elemenata koji odgovaraju samom likovnom uzoru. Istovremeno, uticaj odnosno referentno polje filmske muzike je prisutno kao stalno podsećanje na izuzetnu „vizuelnu" komponentu ove kompozicije. Ono što je preostalo od evropske muzičke avangarde jesu kolorističke mogućnosti, upotreba „neuobičajenih" zvučnih sklopova, prisustvo kontrasta u obliku atonalnih elemenata kao tenzionog polja, koje otvara prostor za tonalna prozračenja i uređenu formu.

Delo Ritual mađarskog autora Bensa Kutrika preporučeno je delo ovogodišnjeg Rostruma. To je kamerna kompozicija napisana 2017. godine koja crpi inspiraciju iz paganskih rituala povezujući ih sa današnjim kratkim fizičkim romantičnim susretima, odnosno nesofisticiranom i ubraznom seksualnošću današnjice. Kao narativni predložak poslužili su tekstovi Bele Hamvaša o Titanu - njegovoj snazi, ali i nemoralnosti, odnosno potrebi da se život mora pokoriti silom. Sam muzički tok se kreće između ritmizovanih odseka ritualnog tipa i segmenata prozračne fakture, u kojima se konflikt i energija umiruju.

Delo Hvatač snova holandskog autora Brama Kortekasa inspirisano je „drimkečer" objektima indijanskog plemena Odžibve, koje su i njihov zaštitni amblem. Ovo delo je takođe napisano u „post-post" modernom ključu, koristeći već poznat arsenal orkestarskih rešenja XX veka, posebno onih koje su negovali kompozitori okrenuti zahuktaloj i muskularnoj simfonijskoj fakturi.

Kompozicija Noćne molitve mađarskog autora Adama Brandenburga rođenog 1991. godine, kao i prethodna oslanja se na postupke simfonizma XX veka, bez postmodernog otklona, ali uz nešto otvorenije posezanje za uzorom, jer delo predstavlja omaž Zoltanu Kodaju čija se godišnjica rođenja obeležavala 2017. godine. U tom smislu Brandeburg piše kompoziciju koja kao da je u potpunosti uronjena u prošlost i u već poznate prikaze noćnih stanja od košmara do kontemplacije.

Urednica emisije Ksenija Stevanović