Duhovna horska muzika Marka Tajčevića

Rođen u Osijeku 1900. godine, Marko Tajčević je studije započeo u Zagrebu, a potom ih nastavio u Pragu i Beču. Nakon povratka u Zagreb radio je kao profesor u Ženskoj građanskoj školi, Učiteljskoj školi i Realnoj gimnaziji, kao i u muzičkoj školi Lisinski, čiji je bio jedan od osnivača. Godine 1940. dolazi u Beograd, gde radi najpre kao profesor Srednje muzičke škole pri Muzičkoj akademiji, a potom u periodu od 1945. do 1966. kao profesor kompozicije i teorijskih predmeta na Muzičkoj akademiji.

Prema tumačenju Vlastimira Peričića, Tajčevićev muzički jezik zasnovan je na neiscrpnoj inspiraciji narodnim muzičkim stvaralaštvom, koje on vešto transponuje u zvučni prostor umetničke muzike. Istančanim osećajem za stilizaciju folklornog materijala, Tajčević ostvaruje klasično uravnotežen muzički izraz umereno savremenog harmonskog jezika i tonalno-modalnih struktura. U središtu njegovog kompozitorskog interesovanja, posebno mesto zauzimaju vokalni oblici, među kojima se ističu svetovna dela poput Makedonskih pesama, Tri madrigala, Jurjevskih popevki, kao i duhovna ostvarenja - Četiri duhovna stiha, Opelo i Liturgija.

Na početku emisije slušaćete Prvi duhovni stih iz ciklusa Četiri duhovna stiha. Odlomci iz psalama na staroslovenskom jeziku poslužili su Tajčeviću kao osnova ovog dela, pisanog 1928. godine, koje se, kako Peričić ističe, odlikuje modalno-arhaičnim harmonskim vezama, uz obilnu primenu polifonih sredstava. Delo je premijerno izvedeno u Zagrebu 1929. godine kada je horom Lisinski dirigovao Milan Saks.

Nakon toga sledi Liturgija Svetog Jovana Zlatoustog. Ovo Tajčevićevo najobimnije vokalno ostvarenje namenjeno tenoru, basu i mešovitom horu, odlikuje homofonija sa izvrsnim arhaizirajućim tonalnim karakteristikama. Delo je komponovano 1931. godine.

Emisiju uređuje Irina Maksimović