Populizam: uzroci i posledice – G. Bašić, Z. Lutovac

Goran Bašić polazi od stava da su za stabilnost multikulturalnih društava neophodni specifični oblici upravljanja prilagođeni prirodi sopstvene multietničnosti. U savremenim demokratskim društvima, ali i tokom njihove istorije, pribegava se korekcijama klasičnog shvatanja demokratije kako bi se uspostavila kontrola eruptivne snage etniciteta koja se najčešće ističe kao glavno obeležje multikulturalnog društva. Najčešći oblici demokratskog upravljanja su: konsocijacija, federalizam, decentralizacija, različiti oblici autonomije i samouprave, afirmativne mere, a u građanski ustrojenim društvima ističe se i intelektualizam kao posebna strategija uređivanja društvenih odnosa. Populizam, po pravilu, narušava ideal dobrog upravljanja u multikulturalnim društvima, jer se njime zagovara učešće građana u političkom životu putem instituta direktne demokratije, kojoj nedostaje suptilnost za usaglašavanje specifičnih interesa koji proizilaze iz etnokulturnih identiteta građana. U takvim situacijama populizam lako postaje reakcionaran zato što podršku političkim ciljevima nastoji da obezbedi razgrađujući limese među etničkim, verskim, kulturnim grupama i suprotstavljajući ih jedne drugima.

Zoran Lutovac će svojim izlaganjem predstaviti rad „Opasni (neželjeni) drug" i populizam u Srbiji koji je napisao u koautorstvu sa Ksenijom Marković. Autori su došli do zapažanja da je odnos prema drugome (out-groups, „opasni drugi", „neželjeni dugi") veoma važan segment populizma, bilo da je u pitanju levi ili desni populizam, radikalni ili mejnstrim populizam, populizam kao dominantna ili marginalna pojava. Na primeru Srbije, pokazuje se kako je odnos prema „opasnim drugim" deo populističke prakse i populizma kao slabo utemeljene ideologije, na jednoj strani, a na drugoj, ispituje se kakva je povratna reakcija naroda (građana) na „opasne druge". Strukturu rada čini utvrđivanje teorijskih okvira, klasifikovanje osnovnih obeležja populizma i „opasnih drugih" u Srbiji, razmatranje političke prakse i korekcija populizma i defekata demokratije u njoj, te odnosa naroda (građana) prema „opasnim drugima", a sve to kroz prizmu empirijskog istraživanja.

Urednica ciklusa Tanja Mijović.