понедељак, 02. окт 2017, 23:00
Muzika XX veka
Čarls Ajvz: Konkord sonata
Klavirska sonata broj 2, poznatija kao Konkord sonata, Čarlsa Ajvza ubraja se među najznačajnije američke kompozicije za klavir. Nastala je u periodu od 1911. do 1915. godine, noseći u sebi novine na nivou tretmana harmonske i ritmičke komponente. Prvi put je izvedena 1939. godine.
Četiri stava ovog dela posvećena su najznačajnijim figurama američkog transcendentalizma. U predgovoru delu Ajvz kaže da je njegovo delo bilo „impresija o duhu transcendetalizma koji se najčešće povezuje sa mestom Konkord u Masačusetsu", gde su neki od protagonista ovog književno-filozofskog pokreta živeli polovinom XIX veka. Ajvz dodaje da je napravio impresionističke slike Ralfa Volda Emersona i Henrija Dejvida Toroa - prvi i četvrti stav sonate, skicu Alkota - Bronsona Alkota i Luize Mej Alkot - treći stav dela, dok skerco na mestu drugog stava izražava kvalitet lakoće koji se pronalazi u fantastičnim pričama Natenijela Hotorna.
Iako Konkord sonata poseduje četiri stava i naizgled zadržava osobine klasičnog sonatnog ciklusa, napisana je uz pomoć svih eksperimentalnih karakteristika Ajvzovog idiosinkratičkog stila. Većina notnog teksta ne poseduje taktne crte, harmonski jezik je izuzetno proširen, koriste se klasterski akordi koji se izvode uz pomoć komada drveta od 37 centimetara. Takođe, upotrebljen je veliki broj muzičkih citata među kojima uvodni motiv Betovenove Pete simfonije, koji otvara svaki od stavova. Neobično za klavirsku sonatu, postoje i opcionalne deonice za violu u prvom stavu, a u poslednjem za flautu, instrument koji je Toro inače svirao.
Urednica Ksenija Stevanović
Коментари