Hronika Trećeg programa

Jubilarno izdanje novosadskog filmskog festivala Sinema siti održano je od 1. do 3. septembra u sklopu šireg događaja „Gradić fest", a projekcije su bile u tri otvorena i jednom zatvorenom prostoru u podgrađu Petrovaradinske tvrđave. Za večerašnju emisiju Dejan Petrović piše o dva dokumentarna filma - Adrinainom paktu, čileanske autorke Leset Oresko, kao i o Gori koju je režirao Stefan Malešević.

Adrianin pakt tematizuje lična, intimna, porodična iskustva na mestima i u vremenima opštih tragedija. Spomenuta Adriana je najdraža tetka mlade Liset Ororsko koja, iako svoje penzionerske dane provodi u Australiji, nakon posete rodnoj zemlji iznenada biva uhapšena pod optužbama da je 70-ih godina prošlog veka radila za zloglasnu tajnu policiju DINA, čileanskog desničarskog diktatora Augusta Pinočea. Optuživanje i poricanje ostaju konstanta ovog filma jednako kao i opomena sadašnjim i budućim generacijama do čega sve ideološka zaslepljenost u svojim krajnjim instancama može da odvede.

Visoravni Šar Planine i okolnih sela Gore, prelepi ali zabačeni krajevi južne Srbije i Makedonije, prebivalište su jedinstvene etničke grupe Goranaca. Upravo u taj kraj zaputio se Stefan Malešević i nakon dužeg boravka snimio je dokumentarni film jednostavnog naslova Gora. Ovo ostvarenje ne nosi nikakvu posebnu poruku, već želi da nam u istinskom „sinema verite" stilu prenese i vizuelno dočara način života ove zaboravljene zajednice, i u tome u značajnoj meri uspeva, što je i onaj najveći, presudni kvalitet filma.

* * *

Tekst Ivane Kronje napisan je povodom izoložbe fotografija Dejvid Linč: male priče i pratećih programa koji su tokom septembra održani u prostorima Kuturnog centra Beograda. Izložba je nastala po pozivu Evropske kuće fotografije u Parizu, gde je i prvi put održana 2014. godine; a Beograd je jedini grad Istočne Evrope gde će ona biti predstavljena, i to zahvaljujući naporima i entuzijazmu naših kustosa, Vesne Danilović, urednice Kulturnog centra Beogada, i Miroljuba Karića, perspektivnog istoričara umetnosti i aktuelnog kustosa galerije Remont u Beogradu. Izrada 40 crno-belih fotografija u analognoj tehnici Dejvida Linča poverena je dvojici vrhunskih foto-laboranata iz fotografske kuće Magnum - Voji Mitroviću i Torosu Alađadijanu, koji su dan posle otvaranja izložbe razgovarali sa posetiocima. Miroljub Karić je 7. septembra održao predavanje o Dejvidu Linču kao vizuelnom i likovnom umetniku, ističući njegov prvi dugometražni igrani film u neoavangardnom stilu, Glava za brisanje (iz 1977), dok je 12. septembra, posle projekcije filma Meditacija, mir i kreativnost (iz 2012), Dejvid Linč, uz pomoć direktnog uključenja putem skajpa, razgovarao uživo sa beogradskom publikom, deleći svoja razmišljanja i iskustva. Osim toga, 19. septembra na programu su bile Male priče o Dejvidu Linču, u kojima su učestvovali Maja Uzelac, Petar Jevremović i Zvonko Karanović, dok će u petak, 29. septembra o temi Tvin Piks: Šta se zapravo desilo? razgovarati Bojan Vuletić, Vladan Petković, Dragan Dimčić i urednik filmskog programa Kulturnog centra Beograda Stefan Arsenijević.

Urednica emisije Tanja Mijović.